Pagina's

zaterdag 29 december 2012

Oud en Nieuw

Jaarlijkse tradities. Terugkijken aan het eind van het jaar.
Natuurlijk, we maken nog een jaarboek vol foto's en we hebben nog onze verhalen, maar wat las ik in 2012 en naar welke muziek luisterde ik?
Lezen
Favoriete boeken die ik gelezen heb in 2012:
Aravind Adiga de witte tijger
Aravind Adiga de laatste man in de toren
Chad Harbach de kunst van het veldspel
Peter Buwalda Bonita Avenue
J.K. Rowling Een goede raad
Stine Jensen Dag vriend!
Stine Jensen Dus ik ben weer
En momenteel nog bezig met Kader Abdollah (Zeesla)en Maarten van Rossem (Nederland volgens ...) wacht. De wereld is immers niet vergaan.
Het boek ' over de top' inspireerde me enorm.
Ik lees op de IPad, de eReader en op papier.
Muziek
Oude muziek waar ik in 2012 veel naar geluisterd heb:
Mannfred Mann's Earth Band
Ten CC ( vooral op weg naar en van Nijmegen)
Ry Cooder
Bonnie Raitt (oud en nieuw werk)
Fleetwood Mac ( vooral in december)
New Order
Talk Talk en natuurlijk
Frankie Goes to Hollywood (sexmix)
Veel zeventiger en tachtiger jaren dus.
Nieuwe muziek die ik in 2012 ontdekt heb:
Thomas Dolby, Map of Floating Cities
Phantom Limb, the Pines
New Build, Yesterday was lived and lost
Hot Chip, In our heads
Cut///Copy, In ghost colours
Gavin Friday, Catholic (nog net op de valreep),
Bellowhead, de zeemansliederen, concert in febr. 2013.
En natuurlijk genoten van Beach Boys.
Op naar een nieuw jaar!
-Peter Berkers, vanaf de Ipad

maandag 17 december 2012

Dialoog award

Luistertip voor dit blog: Talk to me van Peter Gabriel

Het regent als ik naar Seats2Meet fiets. Toch verkeerd gegokt. Dan maar een natte broek. Na binnenkomst zie ik Vincent en Bjorn al genieten van taco's. Als de schaal leeg is, wordt deze gewisseld met een volle.
We zijn hier omdat we genomineerd zijn voor de Dialoog Award. Wij, dat betekent in dit geval de studenten. Ook Enrico, Shari, Mekdes, Lisa en Mark melden zich. Zij vertegenwoordigen de groep die dit jaar zo actief en betrokken meegedaan heeft bij de voorbereidingen van de dialoog. Vincent, Mark en Lyndsay hebben zelfs een certificaat behaald om dialogen te mogen leiden.
Het is een groep studenten die maakt dat mijn werk dit jaar super prettig verloopt. Zij zeggen steeds 'ja' tegen de mogelijkheid om actief met Burgerschap bezig te zijn.
En jawel...
De prijs gaat naar de studenten. Trots komen ze naar voren en ontvangen het kunstwerk met gelach en enthousiaste gebaren.
Na afloop zegt Vincent: ik neem de prijs wel mee naar huis, meneer. U bent toch op de fiets.
Kijk, daar hoef je dan ook niet meer aan te denken. Deze mensen verdienen zo'n aanmoediging.
Kan ik weer door de regen naar huis!
















-Peter Berkers, vanaf de Ipad

dinsdag 11 december 2012

Loopbaanbegeleiding

Dit wordt de tekst voor de openingspagina van de Fronterruimte LOB:
Laten we onze leertijd op school als een reis zien. Een reis waarin je ontdekt wat een beroep inhoudt. Waarin je ervaringen opdoet op je stageplaats, kennis opdoet tijdens theorielessen en vaardigheden leert  tijdens praktische opdrachten.  Een reis is geen vakantie. Het is niet luieren, zwemmen en  consumeren. Als je op reis bent ga je van de ene plek naar de andere. Je organiseert zelf je route. Je hebt  zelf de mogelijkheid om alles uit je reis te halen. En onderweg maak je verschillende  keuzes. Bevalt de route of ga je deze bijstellen? Wat neem je mee en wat laat je liggen? Welke souvenirs stop je in je rugzak? Wat wordt je reisverhaal?
Een reis is ook een manier om jezelf beter te leren kennen.  Veel vragen komen tijdens de reis naar boven:
• Waar kom ik voor in beweging?
• Wat brengt mij in beweging?
• Wie ben ik?
• Wat kan ik?
• Wie ken ik?
• Hoe maak ik keuzes die bij mij passen?
• Wat zijn mijn drijfveren?
• Wat zijn voor mij de belangrijkste waarden in het werk?
Tijdens loopbaanleren (LOB)  staan deze vragen centraal. En deze vragen helpen je om betere keuzen te maken als het gaat om het juiste werk, de juiste vervolgstudie, de juiste contacten.
Je maakt de reis alleen en ook weer samen, met je groep of klas. Je loba is je reisbegeleider. Uit zorg wil deze graag weten waar je mee bezig bent.
Je wordt uitgenodigd om je reisverhalen en vragen de delen tijdens loopbaangesprekken. Dat levert vast weer nieuwe inzichten op.
En als goede reisbegeleider heeft je loba hulpmiddelen gestopt in het opdrachtenmagazijn. Opdrachten die je reis kunnen beïnvloeden.
En zelf maak je een bijzonder reisportfolio. Een portfolio waarin je je reis in beeld brengt, je hoogtepunten, je overwinningen, je keuzes, je contacten, je waarderingen. Een portfolio waarmee je kunt thuiskomen!

donderdag 29 november 2012

vriendschap

Vandaag lees ik een tekst die oorspronkelijk gepubliceerd is in Filosofie Magazine.
Het gaat over zeven regels die de basis vormen van vriendschappen.
1. Vriendschap gedijt niet in groepen; echte vriendschappen hebben het meeste baat bij één op één contact.
2. Vertrouwen groeit gestaag naarmate je meer tijd doorbrengt met een vriend.
3. Vriendschap schept verplichtingen; je moet er zijn voor je vrienden op momenten dat ze je nodig hebben.
4. Kennissen verstrooien je aandacht; hoe meer 'vrienden' je hebt, hoe meer je je zult moeten aanpassen aan de smaak en hobby's van anderen.
5. Duurzaam contact vraagt om gelijken; vriendschappen tussen mensen met dezelfde levensinstelling en opvattingen zijn duurzamer dan vriendschappen tussen mensen die teveel van elkaar verschillen.
6. Vrienden brengen je ook vijanden; zodra je een vriendschap met iemand sluit, krijg je er een deel van zijn leven bij, ook zijn angsten, zorgen en vijanden.
7. Echte vrienden hebben weinig vrienden; oftewel: allemans vriend is niemands vriend.

In India zie je vaak Ganesha als huisgod op de muren aangebracht. De God met het olifantenhoofd. Daar moet ik aan denken. Mijn beste vriendschap woont thuis.


woensdag 21 november 2012

Wie inspireert je

Luisterip bij dit blog: Philosophy by numbers van Orbital

Vandaag mochten de 2de jaars studenten hun inspiratiebron presenteren.
In anderhalf uur tijd komen we tot het bespreken van een achttal voorbeelden.
Iemand vertelt over haar moeder. Een mooi verhaal. Uit het hart.
Een ander vertelt over Jim Morrisson van the Doors. Over grenzen opzoeken. Hij illustreert dit met een filmpje van Light my fire. Lekker hard.
Er komt een producer voorbij. De naam ben ik helaas al weer vergeten. Wat spreekt je zo aan? Dat ie echt alles live kan spelen en zijn geluiden niet uit een doosje haalt. Wacht maar, ik laat wel even een filmpje zien.
We hebben het over een actrice, over ouders, over Nelson Mandela.
De hele anderhalf uur zijn deze studenten betrokken bij de verhalen van de ander. Ze stellen belangstellend een vraag, luisteren naar elkaar. Er wordt langzaam een lijn zichtbaar. Alle verhalen gaan over jezelf zijn, authenticiteit.
Iemand in de klas zegt zelfs: ik heb een hekel aan acteurs, want die spelen rollen. Mooi verwoord!
Veel van deze studenten waren afgelopen zondag trouwens ook al bij TedXyouth in Den Bosch.
-Peter Berkers, vanaf de Ipad

vrijdag 2 november 2012

Dag van de Dialoog

Muziektip voor dit blog is Let it Grow van Eric Clapton.

Het is vrijdag 2 november. Dag van de dialoog. Eindelijk hebben we ook een dialoogtafel op school. Met acht man in totaal zoeken we om half twee een rustige ruimte. Dat valt nog niet mee op een vrijdagmiddag.
Zeven studenten hebben te kennen gegeven aan deze dialoog te willen deelnemen. En ze stralen uit er allemaal zin in te hebben!
Ik haal koffie en thee. De kaarsjes worden alvast aangestoken en op tafel geplaatst. De koekjes worden met een 'lekker' rondgedeeld. Telefoons worden spontaan op stil of uit gezet. De placemats worden op tafel gelegd.
We maken kennis met elkaar door middel van een gekozen foto.
Het thema is 'laat maar groeien'.
....
Voor ik het weet is het vier uur. We hebben ervaringen gedeeld, gedroomd, stappen gezet en ge-evalueerd.
Dit is genieten voor mij. Geen enkel moment is er het gevoel om op te moeten schieten. Niemand kijkt op zijn horloge.
Wat doen we met de invulkaarten? Daarop kun je schrijven wat je het meeste heeft geraakt.
Die vullen we in, en aan mij wordt gevraagd ze te bewaren en weer terug te geven bij de diploma-uitreiking.
Wat een mooi vooruitzicht.
En met een student heb ik al een afspraak voor 2025. Hij is dan 32. En ik 71.


-Peter Berkers, vanaf de Ipad

vrijdag 26 oktober 2012

Vrijdagmiddag

Dit was weer eens zo'n week dat je weet waarvoor je het doet.
Mooie momenten op het strand bij Den Haag. Opruimen van een schuur waar ik zelf niet eens aan wil denken te beginnen. Iemand die vraagt: wordt er nog geblogd?
Drie verschillende momenten van deze week. Maar met een verbindende factor. Prive.

En dit was weer eens zo'n week dat je ervaart waarvoor je werkt. Om jonge mensen te zien groeien op een dialoogavond. Om jonge mensen enthousiast te horen vertellen dat het ondernemersevenement in de vakantie zo geslaagd was. Om trots te zijn op ondernemende studenten die een certificaat krijgen als gespreksbegeleider. En dat allemaal omdat ik steeds duidelijker heb wat ik wil bereiken. Werk.

En dit was weer eens zo'n week om mooie mensen te ontmoeten, mijn verhaal te vertellen, anderen te inspireren. Het valt deze week allemaal samen. En het is pas vrijdagmiddag.


-Peter Berkers, vanaf de Ipad

maandag 8 oktober 2012

“Ik leer ze ondernemer te zijn van hun eigen leven”

Met onderwijs werken  we aan de samenleving van morgen. En onze  samenleving verandert steeds sneller. Als aansluiting naar een veranderende samenleving  willen  we als opleiding voor ondernemende mensen die kansen zien en kansen grijpen. Ik ben dan ook nog steeds trots op mijn werk als docent. Nu al voor het 38e jaar. Ik mag een bijdrage leveren aan die samenleving van morgen. En dat doe ik door in het kleine stukje verantwoordelijkheid dat ik draag mijn studenten MBO te motiveren uit hun box te komen. Om mijn visie gestalte te geven ben ik gestopt met lesjes geven. Ik geloof niet meer in een ruimte waar je 28 mensen in stopt en ze dan allemaal tegelijkertijd iets vertelt  over het leven.
Voor mij start Burgerschap bij de individuele student. Burgerschap zie ik als kunnen en willen meedoen in de samenleving, een deel van de samenleving willen zijn en er een positieve bijdrage aan willen leveren.  De start, de weg  en het te bereiken  doel is per student erg verschillend. Sommige studenten zijn kinderen van naar Nederland gevluchte immigranten, andere studenten groeien op rondom  een boerderij in St. Oedenrode  en weer andere studenten zijn reeds wereldburger te noemen.  Iemand die moet voorkomen vanwege een delict heeft een andere Burgerschapsvraag als iemand die duurzaam wil ondernemen.  Wat hen bindt, en wat wij kunnen laten zien,  is dat ze allemaal kunnen groeien als burger.
Voor mij is het belangrijk dat Burgerschap interactief is. Leervragen komen uit het individuele leven van mijn studenten. De vragen kunnen aansluiten bij hun opleiding, maar ook bij hun persoonlijke motivatie. Ik wil ook dat mijn studenten zien dat er buiten hen om nog een werkelijkheid is. Een werkelijkheid die ze nog niet verkend hebben. Zo nodig ik ze uit om host te zijn bij netwerkbijeenkomsten van ondernemers, mogen ze meedoen aan rampenoefeningen, kunnen ze kijkjes nemen achter de schermen van …, laat ik ze reflecteren over hun rol als coach of begeleider, laat ik ze met ondernemende jongeren kennis maken.
Dat is de  opdracht in het moderne beroepsonderwijs. We leveren studenten af die zich gemakkelijk kunnen inpassen in de snel veranderende samenleving.  We zien de student als ondernemer van zijn eigen leven. We halen hem weg van de achterbank van de auto (als hij daar nog zit, volgestopt  met  food en entertainment, af en toe losgelaten om te plassen en klagend als het niet snel genoeg of spannend genoeg gaat) en geven hem de TomTom of het stuur in handen. Maar ook als hij al stuurt en rijdt blijven we in zijn buurt en coachen  hem in het uitvoeren van  bijzondere verrichtingen. Ik wil ze in ieder geval motiveren ondernemend gedrag te tonen.  Ondernemer te zijn over hun eigen leven.

Dit blog is gschreven in opdracht van TedxYouth @Brabantlaan en te lezen op hun website.

Luistertip: Heroes van David Bowie

zaterdag 22 september 2012

Project 169, slipstream

Als ik me meld voor de klusdag in de Roostenlaan, zijn Anne en Mieke al begonnen. "Zo, de drie niet-klussers van de familie zijn er in ieder geval." Samen met nog een Anne, verschillende Jannen, een Eloise, een Wies en een Kees storten we ons op Project 169.
Social media is in dit geval niet zo succevol als in Haren. Misschien maar goed ook.
In de loop van de dag verandert de jungle weer in een tuin. Aan het eind van de dag is ook de keuken weer toonbaar. Een wonder vind ik het.
De kamer wordt witter en witter. Er ontbreekt nog een tint grijs.
En in de gang is weer toonbaar behang.
We zijn er nog niet.
Thuis val ik gauw in slaap en mis ik de finale van het wereldkampioenschap wielrennen.
En dan, lekkere muziek... en mosselen.


-Peter Berkers, luisterend naar Bonnie Raitt

donderdag 6 september 2012

Our House

Tineke is weer thuis!
Het huis staat nu vol met grijpstokken, extra kussens, rollator, krukken, bloemen, een extra rechte stoel, douchekruk.
We bellen met elkaar van slaapkamer naar huiskamer.
Het regelen van oppas is weer dagelijks werk. Dat was lang geleden!
Elke stap is weer een wonder om te zien. Zo was dat ook 30 jaar geleden toen de kids gingen lopen.
Het is dus genieten.
En elke dag gaat het al beter. Een week al nu.

Vanavond aten we gebakken aardappeltjes en bief. Als vanouds.
Dan begrijp je waarom Graham Nash zo' n mooi nummer kon maken over eenvoudige dingen als het in de vaas zetten van bloemen.

Luistertip: Our House van Graham Nash


-Peter Berkers, vanaf de Ipad

dinsdag 28 augustus 2012

Hoe lanceer je cultuur?


"Ik vind het vanzelfsprekend dat ik taken van omvallende collega's overneem, mits ik hiervoor word gefaciliteerd."
Ik vond het de mooiste zin tijdens de bijeenkomst. Hij vat zo mooi samen hoe ingewikkeld het is om normen met elkaar af te spreken. Het woord 'vanzelfsprekend' gekoppeld aan een 'mits'. Prachtig.
Werkgroepen kregen de opdracht om waarden om te zetten in gedrag. In dit geval ging het om de waarden 'professionaliteit', 'loyaliteit' en 'verantwoordelijkheid'.
Waarden waar je wel beelden bij hebt, maar die pas onduidelijk worden als je ze deelt met anderen.
ROC Eindhoven wil haar missie verwoorden.
Zet dan 15 x 15 mensen bij elkaar. Vraag ze vervolgens een werkwoord toe te voegen  aan bovenstaande waarden.
Dan volgt een boeiend gesprek.
Koppel vervolgens de gesprekken aan elkaar. Dan ontstaat er geen keten, maar een optelsom aan zinsflarden. Of je een documentaire versneld afspeelt. Een aantal beelden blijft hangen. De meeste beelden worden verdrongen.
Of het moet zo'n machtige zin zijn!
Nog een prachtig voorbeeld: 'We praten met elkaar, niet over elkaar.'
Dat is lachen, de volgende dag.
Maar hoe moet het dan wel?
Hoe lanceer je cultuur?
Muziektip bij dit blog: Everything that happens, happen today. (Brian Eno and David Byrne)


zondag 19 augustus 2012

Kama Sutra

Al tijdens mijn reis door India wilde ik een blog schrijven met de titel Kama Sutra. Er moesten foto's bij van de tempels bij Kajuraho. Helaas hebben we de tempels dit jaar niet gezien.
Ik wil namelijk een liedje delen dat ik al sinds mijn 15e erg waardeer. Het heet Kama Sutra, duurt slechts 42 sec. en is ontzettend leuk. Het is van de Bonzo Dog Band, een groep die dada-achtige muziek maakte.
Gisteren hoorde ik het nummer per toeval weer.
En zojuist heb ik opgezocht of er een you tube versie is.

Bekijk de video op YouTube:

http://www.youtube.com/watch?v=cQ2yjccMpsg&feature=youtube_gdata_player

De tekst?
In postion 31 we had terrific fun
In position 72 you were me and I was you.

Om een idee van de tempels te geven




Peter Berkers, vanaf de Ipad

Location:Just having fun

donderdag 9 augustus 2012

Moments in Love en statements

Ze kijkt om, ziet me, en draait snel haar hoofd terug. Fluistert later even met haar dochter. Haar man geeft mijn broer Cor een hand, negeert Tineke en mij. De mensen om ons heen zien het.
We zitten in de aula van Heeze en nemen afscheid van Ria. Een mooie bijeenkomst met uit het hart gegrepen teksten van de kinderen en een bijzonder optreden van de broers en zussen van . Over de muziek is lang en uitvoerig nagedacht en gepraat. Dit is een dag van vrede en afscheid. En afscheid nemen kun je maar een keer.
En dan laat je een statement achter.
Ik kan nog even praten met Moeke die haar eerste kind verliest. Ze is bijna 99, ziet slecht, zit in een rolstoel maar is helder. Ze is reeel. Dit had ze niet verwacht.
Ik kan alle oud familie ontmoeten. Soms enkele woorden, soms enkele zinnen, soms alleen een hand, soms een omhelzing. Maar het voelt goed, dit is afscheid en het delen van herinneringen, troost en goede momenten.
De kinderen laten een goed statement achter. Ze kijken terug, maar kijken ook alweer heel voorzichtig vooruit. Ze tonen verdriet, hulpeloosheid, angst, hoop. We omarmen elkaar bij de kist.
Slechts drie mensen schijnen dit niet te kunnen. Ze ontlopen me, draaien weg. Geven geen kans om dit een dag van afscheid en vrede te laten zijn. En ik weet... Zo laat je een statement achter.
En iedereen ziet het.


-Peter Berkers, luistert weer naar muziek. Moments in Love van de Art of Noise

Location:Heeze, 7 aug

zaterdag 4 augustus 2012

Stroomstoring

We zijn afgelopen week ervaringsdeskundige geweest van de grootste stroomstoring aller tijden. Grappig alleen dat we dat niet zo beseften. Het hotel had noodvoorzieningen. De bioscoop had noodvoorzieningen. Het dagelijks leven leek door te gaan. We konden zelfs (achteraf ontzettend vieze) cappucino bestellen. Al deed de fan het niet en was er geen zuchtje wind te vinden.
Op straat was het een chaos. Ook de verkeerslichten vielen uit, wat bij kortdurende lokale storingen niet gebeurt. Het leidde tot ongekende verkeersopstoppingen. Maar tot verwondering van veel inwoners, gewend aan inactiviteit van de overheid, doken op cruciale plekken agenten van de verkeerspolitie op. Gekleed in witte regenuniformen die leken op skipakken probeerden ze op kruispunten met fluitjes en handgebaren het verkeer te leiden. (laatste zinnen heb ik overgenomen uit NRC Next)
Veel getoeter dus, want dat zien Indiers als de oplossing voor chaos.
Onze chauffeur heeft zware nachten zonder airco gehad. Toch kijkt hij niet helemaal vreemd op. this is India, zegt ie.
Het is moeilijk te beseffen wat het betekent als 600 miljoen mensen geen strrom krijgen. Metro loopt vast. Liften lopen vast. Mijnwerkers raken opgesloten.
Wij waren in de metro van Delhi, en daar wil je niet vastzitten!
Wij waren al gewend aan korte stroomonderbrekingen.
In het begin maakten we daar grappen over. We hebben ook foto's van de stroomvoorzieningen.




De kleine zelfstandigen ondervinden geen last van de stoomstoring. Zij hebben immers geen elektriciteit.
Op straat neemt het lawaai en de stank nog meer toe door het gebruik van noodvoorzieningen op diesel. De Indiers kennen hun land en hebben de nodige maatregelen getroffen.
India is een wereldmacht, en tegelijk een derdewereldland. Het is verschrikkelijk corrupt. Wij denken: met de inkomsten van bijv. toeristen kun je toch wel een stad schoonhouden. Maar hier gooien obers trots de blikjes bier over de rand van het rooftoprestaurant.
We bekijken met onze chauffeur de Taj Mahal vanaf de ovekant van de drooggevallen rivier. Om daar te komen passeren we wederom een tentendorp. Toerisme trekt mensen aan. Ook Indiers, op zoek naar enig inkomen. Het zijn de armsten der armsten en ze bedelen en dringen zich op zodat ik echt denk: HOUD OP! Ga naar school!
Denk aan je toekomst.
Hieronder de samenvatting van de twee uitersten. De foto's zijn genomen binnen een straal van 300 m.








Morgen thuis!
Dit is een vakantie van reizen en rouwen. Over uitersten gesproken.

-Peter Berkers

Location:Agra, 3 aug

vrijdag 3 augustus 2012

Ik was 28

Ik was 28 toen mijn moeder overleed. Ria was net een paar weken overtijd. We dachten aan een tweede zwangerschap, maar we hebben dit aan mijn moeder nooit kunnen vertellen. David was een baby van acht maanden, die we meenamen in een draagrugzak. Op nieuwjaarsdag was het nog gezellig en een dag later was ze er niet meer. Hartstilstand. Ik voelde me erg jong om mijn moeder te verliezen. En nu overkomt mijn kinderen hetzelfde: Anne is 28. Vorige week was ze nog met haar moeder in Marrakesh. Een fijne week gehad, zo bleek uit de berichten op Facebook en wordfeud. En nu zijn deze jonge volwassenen ineens zonder moeder.
En ik rijd Agra in, de stad met het mooiste monument voor een overledene. De Taj Mahal. En ik denk aan wat mijn kinderen ver weg doormaken. En ik probeer te voelen wat zij nu zullen voelen; wat ik voelde toen ik 28 was.
Het laatste contact vannacht aan de telefoon, toen het trieste bericht verteld werd, klonk bemoedigend. Ze hebben elkaar en ze hebben naaste familieleden om hen heen. Goed te horen. Ze kunnen veel.
En ik gebruik deze dag om herinneringen op te halen, te delen, te huilen. Ondanks dat tijden veranderd zijn. Ondanks dat het meer dan 10 jaar is dat ik Ria voor het laatst, onder moeilijke omstandigheden, heb gesproken. De werkelijkheid is onwerkelijk.

Zondag ben ik weer thuis.


-Peter Berkers, vanaf de Ipad

Location:Agra, 2 aug

dinsdag 31 juli 2012

Bollywood

De eerste verrassing is dat er twee aparte rijen zijn. Een voor mannen en een voor vrouwen. We staan bij een moderne bioscoop in Jaipur en willen naar een Bollywoodfilm. Er draait er vanmiddag een. Rowdy Rathore.




De film blijkt een mengeling te zijn van comedy, actie en natuurlijk een lovestory. De tweede verrassing is de entree. Deze lijkt op die van Pathe, er is een bar, er zijn zitjes. Wij hebben gekozen voor de duurste kaartjes, diamond, en we kunnen plaatsnemen op het balkon. Een kaartje kost ongeveer 1,80 euro.
De derde verrassing is het enthousiaste publiek dat al begint te joelen als het gordijn omhoog gaat. Ik ben verwonderd over de grootte van de zaal. De airco is perfect. De zaal komt overeen met een grote schouwburgzaal. In elke Boolywood film zijn zo'n zes videoclips verwerkt. Er wordt dan flink gezongen en gedanst, meestal op hele mooie locaties.

http://www.youtube.com/watch?v=5dmwtnQBkLk&feature=youtube_gdata_player

Ondanks de taal is het verhaal redelijk te volgen. Er vallen veel doden, meestal op een gruwelijke manier. Maar alles wordt heel net in beeld gebracht. De technieken zijn modern, veel tempowisselingen, veel korte shots. En natuurlijk is er altijd "liefde op het eerste gezicht'. De film bestaat duidelijk uit twee delen, zodat er er een pauze kan zijn.
Tineke en ik genieten.




De bioscoop heeft gelukkig maatregelen genomen zodat ze geen last heeft van de grote stroomstoring. We lezen op de nieuwsberichten dat grote delen van India zonder stroom staan. Dat betekent dat 600 miljoen mensen (!!!!) verstoken zijn van electriciteit. Dat is veel meer dan de totale bevolking van Europa! Ook ons hotel heeft een noodvoorziening voor de power cut.
Bollywood kunnen we afvinken.




-Peter Berkers, luisterend naar Chinta Ta Ta Shita Shita, uit de film.

Location:Jaipur, 31 juli

maandag 30 juli 2012

Henk en Ingrid in India

"Die moslims hebben alleen maar Allah Akbar", zegt onze chauffeur. Hij heeft het niet zo op deze bevolkingsgroep. In India is de spanning tussen Hindoes en Moslims via onze chauffeur duidelijk merkbaar. Wij hebben het veel minder in de gaten. Maar hij wijst ons op plekken waar de chaos is, waar mensen blijkbaar geen werk hebben. Allemaal moslims. Soms zegt ie " ga naar Pakistan!" De oude Engels kolonie is in 1947 verdeeld in twee staten. India en Pakistan. Het lijkt er op dat de moslims in dit immense land nog steeds apart leven en werken.
We zien in Jaipur ook hele grote krottenwijken. " Look, just like Iran - Irak" , zegt onze chauffeur. Het is triest om te zien. Deze miljoenenstad heeft inderdaad een groot huisvestingprobleem. Hele tentendorpen staan er. Mensen wonen boven, onder en tussen elkaar. Zijn dat allemaal moslims? Dan is er iets gigantisch scheef.
"Look, hijacked", als een vrouw in niqab of boerka gesignaleerd wordt.
Hindoestanen zijn volgens hem veel rijker van cultuur en religie. Hindoevrouwen dragen vrolijke kleuren, armbanden en andere versieringen. De religieuze uitingen zijn veel vrolijker, vol van dans en gezang. Er zijn veel goden, veel verschillende tempels.
Als voorbeeld zijn we op maandagmorgen naar een Hindoetempel gegaan in de vallei van Galta, waar mannen en vrouwen zich wassen in het water uit een bergbron. Apen zijn hier heilig. We zijn welkom om het baden, het bezoek aan de tempels te fotograferen en filmen. We zien vrouwen die na een offer voor de god Hanuman in extase dansen.


We zien mannen die na de plechtigheid eerst opium roken en vervolgens samen met vrouwen en jongeren in oranje ( het Nederlands elftal?) dansen en zingen en achter een wagen met luidsprekers aan lopen. Ze hebben het heilige water bij zich.







Het baden gaat heel uitbundig. Ik zie zichtbaar plezier bij de vrouwen en jongeren in het bad. Ze helpen elkaar met water en zeep. Topjes worden opengemaakt zodat ook de borsten een flinke schrobbering krijgen. Politieagenten kijken geamuseerd toe.
Onze chauffeur vindt veel mensen in de stad "crazy".
Hebben jullie ook crazy men in Holland?
"Yes", zeg ik, " we call them Henk and Ingrid".
-Peter Berkers, luisterend naar 'washing of the water' en 'digging in the dirt' van Peter Gabriel

Location:Jaipur, 30 juli

zondag 29 juli 2012

Autobahn

Instappen en wegwezen. De vrouw komt op onze auto toegelopen en wil geld voor het feit dat we een foto van haar ossekar hebben gemaakt. Even later weer het hetzelfde. We stoppen omdat we een tafereel zien dat we willen blijven herinneren. Een foto maken dus. Ook hier komt de vrouw overeind en wil naar ons toe lopen. We zien auto's uitpuilen met mensen. We zien vrachtwachtens die door het gewicht door de hoeven zijn gegaan. Mensen die bovenop de bus meereizen.
De rit van Bundi naar Jaipur is iets meer dan 200 km. Maar door de slechte weg zijn we meer dan vier uur onderweg. Misschien is dit slechte wegdek ook wel de reden dat we zoveel kapotte voertuigen op de weg en langs de weg zien. Bijna allemaal vrachtwagens. Soms uitgebrand. Soms op haar zij liggend. Is dit een vierbaansweg of een dubbele tweebaans?
Doe je er goed aan om foto's te nemen, of is dat een voorbeeld van westerse arrogantie?
Ik wil registreren, onthouden, delen. Dit is India. Niet te vergelijken met de andere landen waar ik ben geweest. Dit is wat je onderweg ziet. En waar je onderweg over praat. Voor onze chauffeur Yadav is het vandaag een zware dag. Hij brengt ons toch weer weer zonder ongelukken naar Jaipur. Met mijn rijstijl breng ik het niet ver hier.





-Peter Berkers, luistert naar Autobahn van Kraftwerk op de IPod.

Location:Jaipur, 29 juli

zaterdag 28 juli 2012

Jungle Book

Een van mijn favoriete albums heet Jungle Book en is in de jaren '90 gemaakt door de Berlijnse groep Dissidenten. Zij hebben ook al gemusiceerd met Marokkaans artiesten, maar op Jungle Book draait het om de Indiase sound. Nummers worden afgewisseld met straatgeluiden van een stad die wakker wordt, een rijdende ossenkar of het geluid van de moesson. Teksten worden gezongen in het hindi. Heerlijk frisse en hypnotiserende muziek.
Vandaag staan we bij het huis waar Rudyard Kipling verbleef in Bundi. Kipling is de schrijver van Jungle Book en ook verantwoordelijk voor het beeld dat we hebben van India. Hier, even buiten het stadje, valt muziek, verhaal en schrijver samen. Ik laat de plek bewust op me inwerken. Uitzicht op een meer met lotusbloemen. Badende Indiers. Vrouwen die de was doen. Kinderen die vanaf een hoogte het water inspringen. Het huis zelf is eigendom van de Maharadja, maar opengesteld.



De waterputten van Bundi vertonen een architectonische schoonheid die verder op straat onbekend is. Strakke lijnen, rechte trappen, evenwicht in beeld. Het zijn ontwerpen uit de 16e en 17e eeuw. De eerste put staat net buiten de markt. Ze is gebouwd door de koningin en combineert hygiene met religie. Daarnaast was het sociale plaats. De tweede put kenmerkt zich door een veelvoud aan trappen. Helemaal symmetrisch. Hoe moet het hier toen geweest zijn.?






Door de drukte en chaos van alledag is de schoonheid van de stad enkel nog op grote diepte te vinden. Als India zo overbevolkt blijft voorzie ik weinig schone toekomst voor de steden. Niets kan op deze manier de kans krijgen weer opgeknapt te worden. Gebouwen worden ruines en zijn bezet door straatarme gezinnen. Muurschildereingen zijn al jaren geleden afgebladderd. Het open riool wordt veelvuldig gebruikt voor afval, urine, stront. Wegen zijn bedekt met modder, vuil en drassig water. Varkens kunnen hun neus geheel in vuilinisbelts stoppen.
Waar is de wereld van Rudyard Kipling gebleven?
East is East, and West is West, and never the twain shall meet.


-Peter Berkers, luisterend naar Jungle Book van Dissidenten op de Ipod.

Location:Bundi, 28 juli

vrijdag 27 juli 2012

De Ronde van Bundi



Muziektip voor dit blog My Sweet Lord, George Harrison

Toch knap om in zo' n klein stadje het verkeer helemaal te laten vastlopen. Als fietsers hebben we er gelukkig minder last van. Midden in Bundi kruisen twee wegen en de huizen staan zo op elkaar dat passeren niet eenvoudig is.
Zojuist hebben we de marktstraten bezocht. Winkels met stoffen, pannen of zelfs verf. Karretjes met fruit of zoetwaar. Fiets- en paraplureparateurs. En prachtig authentiek uitgedotste mannen en vrouwen. De Rajastan tulband zien we hier veel op straat, in de kleuren oranje of rood, of felbont. Met bijbehorende Rajastan krulsnor.





Bundi is een provinciestadje waarin je je direct thuis voelt. Er zijn geen opdringerige verkopers, er is geen massatoerisme. Er zijn wel veel apen. En ons hotel is een prachtig historisch gebouw, een haveli. Soms komen er niet alleen toeristen langs ....


Tempels en moskeeen staan naast en door elkaar. In de middag is het dan ook een hels kabaal van de verschillende religieuze zendgemachtigden. Blijkbaar mogen ze een installatie gebruiken die zowat de hele stad in bereik haalt. Was dat met de wifi hier ook maar het geval.
Onze fiets valt niet op tussen de andere rijwielen. We hebben een heerlijk dik, maar goed verend zadel en het stuur staat zo dat je je handen bijna naast je lichaam moet houden. Vanmorgen hebben we rondom de heuvels van het stadje gefietst, mooi rondje gemaakt om het fort heen.
In het stadje zie je soms de apen bijeenkomen alsof ze een aanval aan het voorbereiden zijn. Zo tegen de avond trekken ze met honderden richting paleis. Een prachtige tocht om te zien. Maar het maakt je wel bewust dat ze ook ineens iets anders kunnen willen. Bij het restaurant nemen ze in ieder geval voorzorgsmaatregelen. Met luchtbuksen wordt voorkomen dat ze niet te dicht bij het roofrestaurant kunnen komen. Mooi gevoel. Apen die je wilt volgen, maar voor wie je ook oppast. Ze zijn met velen. En ze zijn handig.
Oh ja. Onderweg kwamen we ook nog de Milk Angels tegen.



Een plaastelijk winkeltje is vernoemd naar Ringo Starr. Laat dat nou net de enige Beatle zijn die een hekel aan India had.
Nee, dan George Harrison.

-Peter Berkers, met George op de Ipod

Location:Bundi

donderdag 26 juli 2012

De bedevaart

Muziektip voor dit blog Om Sweet Om van Kraftwerk

De reis is belangrijker dan het doel. Dat blijkt maar weer eens als we woensdag 25 juli de lange weg omhoog afgelegd hebben naar een soortement tempel. Het blijkt een stalagtiet te zijn. Eeuwig druppelend water in een verder droog gebied. Water symbool van leven. Niet voor niets komen hier veel jongens en jonge vrouwen op af. De tempel staat voor vruchtbaarheid. En de Indiers, het zijn er echt veel, lopen vriendelijk en ons groetend het hele eind. We zijn de enige westerlingen, mogen vaak op de foto, en krijgen veel respect voor onze deelname aan deze Compostellabedevaart. Ook veel politieagenten lopen het hele stuk, enigszins bedacht op onregelmatigheden. Ook hier. Indie is bang voor aanslagen.
Verder zijn hier veel meer bedelaars dan elders.
Dat het doel tegenvalt, vies en vuil is en we ons na afloop graag weer opfrissen doet niets af aan deze ervaring. En het zwembad achteraf is toch ook verkoelend.
Oh ja, je kunt ook rollend op bedevaart. Gewoon over de weg rollen, zorg wel voor enige begeleiding.
Ik ben benieuwd wat onze tocht voor Tinekes operatie betekent. Ik moet zeggen, ze heeft de hele weg dapper afgelegd. Een goed voorteken.


-Peter Berkers, vanaf de Ipad

Location:Ranakpur, 25 juli

Fantasievolle afbeeldingen

Muziektip voor dit blog is Wedding List van Kate Bush
"That's why we are poor." We staan in de schaduw van een erotische tempel en praten met een goed engels sprekend meisje en haar familie. Zij is westers gekleed, de anderen traditoneel. Zij praat als enige van de vrouwen, het zijn allemaal vrouwen, goed engels. Het is een familieuitje naar de tempels van Ranakpur. Haar familie, zegt ze, bestaat uit 500 man. Neven, nichten, ooms, tantes. Op bruiloften komen soms wel meer dan tweeduizend mensen. "en bij ons kan een bruiloft wel 25 dagen duren", voegt ze eraan toe. Al het geld wordt gespaard en uitgegeven aan bruiloften. Tja, dan kun je niet meer sparen voor wat wij allemaal belangrijk vinden. En het lijkt wel of het geld dat overblijft gedoneerd wordt in tempels.
Het groepje loopt verder, en wij bekijken en fotograferen de fantasievolle afbeeldingen. Wij hebben immers veel geld gedoneerd om hier te mogen fotograferen en filmen.












In het hotel (Ranakpur Hill Resort) hebben we een persoonlijke tafelcoach. Hij ziet eruit alsof hij weggelopen is uit een klassieke Brits Indische film, zijn haar netjes tegen zijn hoofd geplakt, twee gouden oorringen in. Hij zorgt voor de drankjes, het eten, een klein praatje. Bij het ontbijt kan hij zorgen dat we een alternatief eitje krijgen. Helaas was hij vanmorgen net te laat.




-Peter Berkers, vanaf de Ipad

Location:Ranakpur, dinsdag 24 juli

maandag 23 juli 2012

Living in the material world

Muziektip voor dit blog Living in the material world van George Harrison.

" My name is Peter, I am a teacher", zo stel ik me voor aan de 15 kinderen die voor me op een kleed op de grond zitten. Links van mij de meisjes en rechts de jongens. Er staan geen banken of tafels. Er is wel een bord en onze gids schrijft mijn naam in het sanskriet op. Er is een geschilderd telraam met de cijfers 1 tot 100. De docente staat aan de zijkant. Ons groepje bezoekt deze school die gesponsord wordt door het guesthouse waar we verblijven, Mandore. Een school in een afgelegen dorpje.
Het is een public school. Onderwijs is gratis en is inclusief lunch. Elke dag krijgen de kinderen iets anders te eten. Dat moet de trigger zijn om ze naar school te laten gaan. Doel van het onderwijs is puur alfabetisering. Engels is een belangrijk onderdeel. De pennen de we meegenomen hebben, worden netjes aan de twee klassen uitgedeeld.




Even later bezoeken we een huis waar deze kinderen opgroeien. Het huis staat in een vishnoydorpje. Er zijn geen meubels. Je zit op een kleed. Kinderen en aangetrouwden lopen in en uit. We zijn immers bekijks. We drinken chai (indische thee). We zien een jongen die we kennen van het guesthouse. Hij kan goed bedienen. Dit is zijn ouderlijk huis. Wat een wereld van contrasten. Welkom in de material world. De meisjes worden al als kind uitgehuwelijkt. Pas in de pubertijd gaan ze onder een dak wonen. Schoondochters laten hun gezicht niet aan de vader van hun man zien. Gezinnen bestaan uit veel kinderen. Als we vertellen dat we vijf kinderen hebben (voor het gemak tellen Tineke en ik de kids op), is er waardering. We hebben geen opium nodig, wordt er gezegd. Opium wordt hier gebruikt als ontspanning, geneesmiddel en afrodisicum. Vader laat het zakje met opium zien.






Ons guesthouse leidt jongens uit de dorpen op om te bedienen. Nu merk je van hoever ze moeten komen. Ze sponsort ook projecten in dorpen. Dat blijkt als we als ter plekke, met hulp van Ad, een rookafvoer maken voor de buitenoven.
Dit is verantwoord toerisme. Er is geen sprake van verkoop van sieraden of kleden. Je doneert via projecten. Ram Ram.

Als ik een foto wil maken van de berg stront op het veldje, slaat vader zijn arm om me heen en laat me vol trots zijn vee zien.





Tijdens het fietsen naar het volgende dorp geniet ik nog na van deze ontmoeting.,,


-Peter Berkers, vanaf de Ipad

Location:Mandore

zondag 22 juli 2012

How te be invisible

Luistertip bij dit blog: How to be invisible van Kate Bush
Ze dragen dunne mooie doekjes. Passend bij de kleding van de dag. Mooie zijden doekjes. Maar dan wel over het gezicht. En als ze zien dat je kijkt draaien ze snel hun hoofd weg.
Ik zie vanmiddag in het oude fort van de stad Jodhpur verschillende vrouwen zich zo gedragen. Ik had de bedoekten al eerder gezien, maar aangenomen dat het vooral voor/tegen de zon was. Tegelijk zie je ook vrouwen in prachtige oosterse gewaden, zonder doek. Ik verbaas me nog steeds. Het lukt me niet enige orde te creeen. Wat zie ik nu?
Ik neem nu maar aan dat de 'bedoekten' moslimvrouwen zijn.
Lijkt me toch geen prettige gedachte om steeds bezig te zijn met het spel ' how to be invisible'. Steeds maar je gezicht afwenden. Steeds maar bedacht zijn op vreemde blikken. Het doet me denken aan zo'n zomeravond dat je steeds bezig bent om de muggen van je af te slaan. Een eindeloos gevecht. Een strijd die nooit ophoudt en ook nooit te winnen is. De mug, want in de meerderheid en altijd aanwezig, overleeft.
De vreemde blik zal er dus altijd zijn.

Mijn vooroordeel over de Islam blijkt maar weer eens. Nadere informatie leert dat deze vrouwen horen tot de Vishnoy, een hindoestaanse variatie. Ze leven vaak in aparte dorpen, zijn erg van terug naar de natuur. Hebben een groot eerbied voor alles wat leeft. Zo begraven ze hun doden, omdat ze geen levend hout kappen.
Vishnoyvrouwen blijven dus onbekend voor vreemde mannen. Bij een groepje vrouwen op het land zijn Gonnie en Tineke welkom, maar worden Ad en ik geweigerd.

Nooit bekeken mogen worden door een vreemde man.

Wie bedenkt zoiets? Voor mij weer een mooi voorbeeld hoe mannen met religieuze marketing de wereld naar hun hand zetten.
Grappig is wel dat ik juist in de vrouwenverblijven van het Fort een bedoekte tegenkom. Groengoud gekleed. schuw tegen de vestingmuur lopend.
Vroeger mochten vrouwen alleen in deze verblijven bij elkaar zijn. Misschien nog omringd door eunuchen. Spiedend vanachter een getralied raam naar de binnenplaats. Waar trotse maharadja's genieten van de geneugten van het leven. Waar je per kameel door het land trekt.
De prachtige tekeningen in het Fort accentueren nog eens die sfeer. De kostuums van de medewerkers spelen mee in dit spel.
Dit is de wereld van 1001 nacht. Ik wacht op mijn Sherazade.
















-Peter Berkers, vanaf de Ipad

Location:Jodhpur

vrijdag 20 juli 2012

Don't tip the Holy Man

"Don't tip the holy man," staat er in de tempel. Dat lijkt een vreemde uitspraak. alsof er bij Paleis Noordeinde staat: zwaai maar niet naar de koningin.
Maar in de Jaintempels die we bezoeken in Jaisalmer staat inderdaad dat de heilige mannen geen tip verdienen. En ook de gids terplekke wijst hierop. Wat is dat dan? Wat zijn heilige mannen? En wat zijn ze vooral niet?
Blijkbaar word je bij de Jain een heilige man vanwege je geboorte. Verder heb je er dus niet zoveel voor te hoeven doen. We zien in de stad verschillende Holy Men, bij de ingang van de stadspoort bijv. Maar ook in bovengenoemde tempels. Ze stoffen de beelden van de Jainprofeten af. Ze laten je een foto van een beeldje maken. En dan willen ze vooral geld. Ze zien er prachtig uit, maar verschillen niet echt veel van bedelaars. Religieuze bedelaars.








Echte Sadhoes proberen immers met meditatie en ascese een beter leven te verwerven.
De Jainisten vormen en eigen godsdienst verwant aan Hindoeisme en Boeddhisme. Ze vereren profeten, wier beelden in de tempels staan en lijken op de Buddha. Geen God. Wel een streng vegetarisch leven, waarbij ze zelfs geen ui of knoflook willen eten. Omdat bij de oogst ook levend wezen gedood wordt. Ze dragen geen leer en reizen allen te voet. En dan moet de weg schoongeveegd zijn opdat er geen leven.
gedood kan worden. Het niet tonen van emotie is belangrijk. Het spreken van de waarheid staat voorop.
Toch heb ik het gevoel dat ik in de tempel op een mooie manier door ze getild wordt. Ik betaal onwijs veel voor de speciale wierook en de rondleiding. Ach, religie en geld, het gaat altijd samen. Alleen is de marketing steeds een beetje anders.
Het beeld van varkens die vrijwillig naar een restaurant lopen is hierbij wel heel illustratief.



Muziektip bij dit blog: Holy Man van David Sylvian.


-Peter Berkers, vanaf de Ipad

Location:Jaisalmer

woensdag 18 juli 2012

Pithala Haveli 1

Ratten. In ons taalgebruil al gauw een synoniem voor gemene mannetjes. Maar in de tempel van Deshnoke leven er duizenden. Het zijn kleine ratjes. En ze worden goed verzorgd. De tempel is alom bekend en er komen veel pelgrims op af. In de tempel worden de ratten vereerd. Er is een speciale rattenkeuken waar de beestjes lekkere melk en voedsel krijgen. Ze liggen in de zon, rennen over het terrein, genieten van muziek die live gespeeld wordt. Ze lopen ook in de buurt van de verbrandingsoven. En overal worden ze met rust gelaten. Het is niet de bedoeling om de ratten te schoppen of kapot te trappen. Nee, ze worden bekeken en gefotografeerd. Wij bezoeken ook deze tempel, op blote voeten. Lopend over de rattenstront. En eigenlijk zijn ze ook wel lief. Tussen die duizenden ratten loopt een witte rat rond. En de sport is: spot the white rat.






En ja hoor, de kleine witte speelt gezellig in de keuken tussen de duiven en honderden soortgenootjes. En het publiek begroet hem enthousiast.
Buiten mogen we weer met pelgrims op de foto. Tineke is onze kleine witte.








Vandaag driehonderd km. door de woestijn naar Jaiselmer. Er is een weg. Uitzicht links of rechts maakt niet uit. De eenzaamheid wordt onderbroken door overstekende koeien, overstekende schapen of overstekende vrouwen. De overeenkomst is dat ze alle drie niet opletten bij oversteken.
Het spel is: spot the antilope. Ad ziet er een stuk of drie en ik eentje.
-Peter Berkers, vanaf de Ipad

Location:Jaisalmer

Apani Dhani


Eco en neco

Muziektip voor dit blog: Heavy Soup van Cornershop.
-
De ecolodge Apani Dhani ligt buiten het stadje Nawalgarh. Het lijkt nog het meest op 'kamperen bij boer'. Achter de lodges ligt een stuk grond met een tractor. De hutten zijn opgetrokken uit klei, ze zijn rond en ze staan rondom een binnenplaats met een overdekte en redelijk gekoelde lounge.
Het is warm. Welkom in Rajastan.


De lodge is eco. Dat betekent dat alleen grondstoffen gebruikt zijn uit de omgeving. Dat de aankleding en inrichting van de hut eenvoudig en natuurlijk is. Dat de douche verwarmd wordt met zonneenergie. Dat de groenten en de rijst zelf verbouwd worden. Dat afval zoveel mogelijk vermeden wordt. Dat je overal gewezen wordt op het belang van een schoon klimaat. Zo wordt het eten op gedroogde bladeren geserveerd en worden servetten hergebruikt.
Gelukkig staan ze op naam. Zoveel mogelijk recyclen dus. Water kun je tappen in je eigen plastic fles en steeds hervullen. Je kunt leren doeken te beschilderen met natuurlijke materialen. En natuurlijk past fietsen ook in dit concept. Er zijn zelfs twee gloednieuwe herenfietsen aangeschaft.
Buiten de lodge is het neco. Indiers vinden het een sport om de straat zo vuil mogelijk te krijgen met afval, plastic en wat je maar kunt bedenken. Een meertje dat we al fietsend passeren heeft helemaal een kunstplasicblauwe kleur. Een bakker werkt zo dat hij de rook van zijn oven recht in zijn gezicht krijgt. Nog niet alle wegen zijjn geasfalteerd. De stroom valt regelmatig uit (dat is dan weer eco).



Een oud tempeltje dat we bezoeken wordt overheerst door oudemannenpiesgeur.
Mannen kakken langs de kant van de weg. Mannen piesen langs de kant van de weg, (over vrouwen weet ik het niet, ik heb geen statistische gegevens van wat er onder die prachtig rood/groene sari precies gebeurt) maar misschien is dit alles ook eco.





Mijn eigen ecosysteem is danig in de war vanwege de hitte. Het fietsen viel erg zwaar. Toiletbezoek is vandaag ver bovengemiddeld. Ik hoop niet dat ik morgen tijdens de autorit ook regelmatig het veld in moet.

-Peter Berkers, vanaf de Ipad

Location:Nawargarh