Los Lobos

2014 was het jaar dat ik veel naar Los Lobos luisterde. En vandaag, op 28 december, wandel ik op een eilandje met dezelfde naam.
De band Los Lobos komt uit LA en verraste eind 2013 met het geweldige akoestische album Disconnected in New York City. Dit jaar, mede als voorbereiding op de vakantie in Midden-Amerika, luisterde ik vaak naar La Pistola y El Corazon en Tin Can Trust. Het is de combinatie van spaantalige Mexicaanse deuntjes en mooie rock die Los Lobos onweerstaanbaar maakt.
Daar moest ik vanmorgen aan denken bij de overtocht naar het mini-eilandje Los Lobos bij Fuerteventura.
Onze wandeling op dit onbewoond stukje grond is ongeveer acht of negen kilometer van zuid naar noord en via de oostkant weer terug. Onderweg zien we vulkaankegeltjes, een grotere vulkaan en duinlandschap met, jawel, struikjes die op zeekraal lijken. En volgens T. ook daarnaar smaken.
De minicruise van dertig minuten is eigenlijk een lachertje. Met een glasbodemboot vaar je naar de noordkant en bekijk je de vulkaankrater vanaf zee. Even later mag je wat hongerige vissen bewonderen. Maar ja... het kost drie euro en je krijgt er ook nog een superkoud pilsje bij. Bovendien is het genieten in de zon.
Fuerteventura betekende wandelen in mooie duingebieden en droge vulkaanstreken, grotten bezoeken, vis eten en vooral genieten van heerlijk warm weer.







Los Lobos, uit het fotoarchief







Fuertaventure







Los Lobos, het eiland

Schele (40 jaar onderwijs, deel 7)

2014- 2015 is mijn veertigste onderwijsjaar. In een serie blogs wil ik hierbij stilstaan. Wat heb ik gedaan? Wat heb ik geleerd? Wat heb ik bedacht?

Schele

Schele is begin 1986 opgericht. Met een  aantal enthousiaste personeelsleden van het Economisch Lyceum Eindhoven vormen we een schoolband. We debuteerden in april van dat jaar tijdens de eerste ELE-jaarmarktdag. Het bleek geen eenmalige gebeurtenis. In de loop der jaren groeide de band uit tot een 18-mans formatie; de aanpak werd steeds professioneler. De jaarlijkse schooloptredens werden vanaf 1990 uitgebreid. Schele bleek ook buiten het schoolgebouw veel publiek te trekken, onder andere tijdens het jaarlijkse 'Fiesta del Sol' in de Eindhovens binnenstad.
Ik maakte deel uit van de zanggroep, eerst samen met Clariet en Ben Veld, later met Hans Wouters, José Vanlier, Annelies Manders en Lucy Igel.
De naam Schele was een bedenksel van mij. Ik zocht een mooi woord om SCHool en ELE met elkaar te verbinden. Maar muzikaal was het vooral Wim Ploeg die ons stuurde.
Schele stond voor plezier maken met collega's, discussiëren over een G met 6 mollen danwel een E met 4 kruisen.
Schele stond ook voor liefde voor de muziek en liefde voor de SVOE.
We repeteerden op zaterdagochtenden bij Peter van der Aa in zijn kelder.
Natuurlijk hadden we ook cassettes met opnamen. Ik noemde deze cassettes: 'Live in the Garderobe'(1986), 'Live in the Aula' (1988), 'Live at the Fiesta'(1990) en  'Live at the Gym'(1991).
En veel collega's vonden het machtig mooi. En ik had nogal lol met mijn felrode gympen.
We maakten een mini-cd ( 't Scheelste van Schele) onder productionele leiding van Otger Koch en Wim Ploeg.
In 1994 was het wel op met Schele.

zang.... Annelies Manders, Lucy Igel, José Vanlier, Hans Wouters, Wim Ploeg en Peter Berkers
gitaar  en zang ....Hans Sliepenbeek
trompet... Monique van Gerwen, Ellen Smulders, Jack Bayens en Theo Bartels
tenorsax... Peter Ketelaars
altsax..... Kees de Wit
schuiftrombone.. Anita Sanders
dwarsfluit... Thea van Sambeeck
drums.... Paul van den Brink
basgitaar... Peter van der Aa
toetsen... Twan Luyben en Wim Ploeg

 

De volgende linken zijn gebruikt:
https://www.youtube.com/watch?v=ZPgziAiWyVo
https://www.youtube.com/watch?v=xVYyA8L7rd0

 

Koper (40 jaar onderwijs, deel 6)

2014- 2015 is mijn veertigste onderwijsjaar. In een serie blogs wil ik hierbij stilstaan. Wat heb ik gedaan? Wat heb ik geleerd? Wat heb ik bedacht?

Koper, een eerste jubileum. Februari 1994.

Onderwijs. In mijn ervaring een slechte vierder. Als ik twaalf en een half jaar bij het Economisch Lyceum ben maak ik er gewoon een eigen feestje van. Ik bestel wat cake, koop een poeziealbum en laat me tijdens de pauze uitgebreid feliciteren. Veel collega's schrijven een boodschap in het album.



En daaruit komen de volgende citaten:
"Ik wil cake." Marianne Jonker
"Bloemen verwelken en scholen vergaan, maar maatschappijleer zal altijd bestaan!" Thuur Lotstra
"Peter hartelijk gefeliciteerd met dit jubileum. Ga zo nog even door en je wordt een wandelend museum. Al meer dan 12 jaar aan het werk, ook extra's als de SCHELE. Zeg Peter, jij bent werkelijk sterk, kon 't de SVOE ook maar wat schelen. Een receptie of een feest misschien, dat is een goed idee. Als jij dan naar de Ardennen gaat, ga ik met je mee." Peter Ketelaars
"Peter, niet gefeliciteerd, want dit jubileum bestaat helemaal niet op het ELE. Ik schrijf dus ook helemaal niets op want ik vind dit flauwekul. Wel neem ik een stuk cake." Henk Pranger.
"Op naar een echte bos bloemen." Jos Hoorneman
"Je haalt me toch niet in. " Hans Raaijmakers. Geen verrassende tekst.
"Prachtig jubileum en vol goede moet op naar het volgende." Hans van Asten. Dat moet met een t zal wel opzet zijn.
"Geen dank en geen hulde, geef mij maar een gulde(n)" Jacobus Smink
"Je bent reeds op de helft van je extra bruto maandsalaris netto. Ga zo door." John van Gemert. Ach.
"Je hebt ver bovengemiddels bijgedragen aan het betere gezicht van het ELE, en dan al zo lang. Hopelijk nog lang een frisse mind." Cootje
"De weg is nog lang." Hans Jochems. Ook niet verrassend.
"Heel veel mensen zitten nu koortsachtig te rekenen! Nog heel veel plezier onderweg naar de volgende mijlpaal." Robert Hempelman
"De cake is lekker. De koffie houden we tegoed. Des-al-niet-te-plus gefeliciteerd." Ellen + Monique
"Als jij het leuk vindt, wil ik nog wat jaren jouw collega blijven." Tineke Minnebach
"Ik hoop dat we nog lang van jouw kwaliteiten gebruik mogen maken. Jouw veelzijdigheid, je positieve instelling; voorwaar een genot voor de instelling. P.S. Doe ook je alter ego Harrie Indesloot mijn felicitaties." Ineke Voogd
"Met een andere bril naar alle ontwikkelingen binnen het ELE kijken, dat is jouw sterke kant." Hans Wouters
"Lieve Peter, graag heb ik jou nog 12,5 jaar als collega." Mieke Bouwman. Ach.
"Toch knap, 12,5 jaar een dubbelfunctie. Docent en een eigen managementadviesbureau. Blijf in beide kleur geven aan het ELE." Peter van der Aa
"In de 5,8 jaar dat ik je ken is me altijd jouw vriendelijkheid, humor en betrokkenheid met de mensen onder ons collega's opgevallen. Men zegt zelfs, want ik zie dat nooit, dat je op het podium deze geweldige eigenschappen bezit. Op F.Z.'s vraag 'does humor belongs to 't ELE?' moet ook ik bekennen: Yes Peter, keep up the good work." Theo Dingel.
Mooi. Moet ik hem nog eens laten lezen.
En FZ was net twee maanden dood.
En Jan Reijnders had uitgerekend dat ik 150x een salaris had ontvangen.
En Otger had berekend dat ik 7500 kopjes koffie op school had genuttigd en zo'n 6750 leerlingen had geprobeerd iets wijs te maken.









Benieuwd wat deze mensen nu allemaal zouden schrijven. Ik ben ook benieuwd wat nieuwe collega's geschreven zouden hebben.
Misschien weet ik dat als dit schooljaar voorbij is.



Muziektip: Frank Zappa, does humor belongs to music?

Nieuwe methodes (40 jaar onderwijs deel 5)

2014- 2015 is mijn veertigste onderwijsjaar. In een serie blogs wil ik hierbij stilstaan. Wat heb ik gedaan? Wat heb ik geleerd? Wat heb ik bedacht?

Nieuwe methodes

Eind jaren tachtig van de twintigste eeuw bestond aan het Economisch Lyceum Eindhoven de volgende situatie: de lessentabel van het eerste leerjaar omvatte zestien (16) vakken. Studenten hadden les van ruim tien verschillende docenten. De motivatie van de studenten was problematisch. De resultaten waren slecht en leken steeds minder te worden.
Wij, Ad Smits, John van de Kolk en ikzelf, vonden dat er structurele oorzaken zijn aan te wijzen ware. Het gebrek aan motivatie was niet alleen te wijten aan de studenten zelf. We wilden de motivatie bevorderen door verschillende leerstofonderdelen in onderlinge samenhang te presenteren. Voor studenten was de samenhang afwezig of niet zichtbaar. Daarom zochten we naar een manier om de leerstof te integreren en thematisch aan te bieden.

We deden onderzoek naar voor detaillisten relevante kennisgebieden op sociaal en juridisch terrein. Deze resultaten vertaalden we in modulen, het opkomende modewoord in onderwijsland. Het leerjaar werd in twee semesters verdeeld en elk semester in lesperioden van acht weken.
Door bij de didactische uitwerking videomateriaal, excursies, gastlessen en praktijkopdrachten te integreren streefden we naar een duidelijke relatie tot de praktijk; waar mogelijk tot de praktijk van de ondernemer. Verder wilden we dat de studenten in groepen gingen samenwerken.
We noemden onze nieuwe methode "Sociale Beroepsvorming" en de afzonderlijke vakgebieden Maatschappijleer, Filosofie en Recht, gingen hierin op.

We namen ons ook voor om de consquenties te nemen van onze werkwijze. De rol van de docent moest veranderen. Frontaal lesgeven speelde nog slechts een minimale rol. De nadruk kwam te liggen op het begeleiden van de groepen en haar leerprocessen. Het werkte in ieder geval taakverlichtend.

In de modulen volgden we ook de weg van de praktijk naar de theorie. Een volgorde die volgens ons beter aansloot bij het niveau van de mbo-student.

Deel 1 van Sociale Beroepsvorming kende 4 modulen: politieke structuren, economie en overheid, winkeldiefstal en de werknemer.
In het voorwoord van het boek dat verscheen bij uitgeverij Thieme wordt Peter van der Aa nog bedankt voor het geven van de gelegenheid om de lessencyclus te ontwikkelen.
Deel 2 kan ik helaas thuis niet meer vinden. Wel lees ik in deel 1: het niet realiseren van de eindtermen met betrekking tot 'ruimtelijke ordening' in deel 1 vereist enige toelichting. Uit eigen onderzoek is gebleken dat kennis van de ruimtelijke ordening voor aanstaande ondernemers belangrijk is. De auteurs hebben in verband hiermee een aparte module gewijd aan demografie en ruimtelijke ordening (module 7). Deze module vindt U in deel 2 van Sociale Beroepsvorming.












De jaren tachtig waren ook de jaren waarin ik soms vijfentwintig klassen per week had. In mijn docentenagenda had ik maar ruimte voor vierentwintig klassen.
Ik gaf lesje na lesje na lesje. Het eerste uur schreef ik het bord vol met aantekeningen en na uur acht veegde ik het bord weer schoon.

Sociale Beroepsvorming met praktische cases als uitgangspunt en een andere didactiek bracht rust. Studenten schreven hele werkstukken die ook nog eens uitgetypt dienden te worden. En na vier hoofdstukken was er steeds een schriftelijke toets. Nakijken en lesvoorbereiding dat deed je 's avonds, als de kinderen in bed lagen.

In dezelfde tijd heb ik ook meegewerkt aan een methode voor het economische deel van de opleiding, een methode "Maatschappelijke Vorming", samen met o.a. Hans Zwaga en Giel Pollemans. Ook hier ging het om het integreren van afzonderlijke leergebieden tot grotere gehelen. En ook deze methode was zo geschreven dat de studenten met zelfwerkzaamheid de stof konden doorwerken.












Op een ander platform werkte ik twee jaar lang mee aan een methode die vooral de winkeldiefstal, of althans het voorkomen daarvan, onder de loep nam.

Kortom, eind jaren tachtig, begin jaren negentig was het onderwijs danig in beweging en eigenlijk heeft het nooit meer stil gestaan.
En als ik bovenstaande tekst over motivatie lees denk ik: het probleem is van alle tijden. Vertel eens iets nieuws.


Muziektip voor dit blog, ik werd er vanmorgen mee wakker: Propaganda, A Secret Wish.

Creatieve jaren - cabaret (40 jaar onderwijs - deel 4)

2014- 2015 is mijn veertigste onderwijsjaar. In een serie blogs wil ik hierbij stilstaan. Wat heb ik gedaan? Wat heb ik geleerd? Wat heb ik bedacht?

Deel 4: creatieve jaren - cabaret

Verkleed als clown ren ik het podium op. Ik struikel over een liggende koffer. De zaal lacht. Verbaasd kijk ik de zaal in. In mijn hand draag ik een lantaarn.  Lacht U altijd als u iemand ziet vallen?' En ik houd mijn verhaal over niet begrepen worden, over beoordeeld worden op mijn uiterlijk.

Dit is de openingscene van de cabaretavond halverwege de jaren '80. De act was gebaseerd op een tekst van Friedrich Nietzsche over De Dwaas, de man die op klaarlichte dag het marktplein opliep met een lantaarn in zijn hand en vroeg "Hebt U God gezien?"

Met een groepje collega's zijn we gestart met een uitdagende opdracht: een avondvullend programma maken en dat gedurende een week zeker drie maal opvoeren op school. Bert Feron was erbij en Pierre Urlings. Maar ook Rita, Rob, Clariet en Toine Luyben. Voor muzikale ondersteuning schuiven ook Gerard van Buul, Peter van der Aa en Paul van den Brink aan. Een hele jonge Willem van Dinther zorgt voor technische oplossingen.

We spelen Macholino op Kreta. Bert Feron is deze macho en zijn beeltenis staat op de posters.









En we maken het onszelf erg moeilijk door ook nog eens te proberen een meerstemmig "Love of my Life' van Frank Zappa in te studeren. Uiteindelijk besluiten we dat dit toch te hoog gegrepen is voor ons.

Ik gebruik een toiletscene om het over de dood van mijn moeder te hebben. Alle frustratie komt eruit.

En ik vind het heerlijk. Ik ontdek nieuwe creatieve vaardigheden die ik niet vermoed had. Ik kan teksten schrijven, op het podium spelen, entertainen.

Is dit de erkenning die ik nodig heb?



















Ik blijf jarenlang doorgaan met meestal kortere optredens. Op personeelsavonden, aan het eind van het schooljaar, bij een afscheid. Eigenlijk laat ik maar weinig gelegenheden voorbij gaan. Ik ontwikkel eind jaren '80 een nieuw idee: Het Economisch Centrum West, een parodie op de tv-soap. En vanuit dit idee kan ik onderwijsontwikkelingen anders belichten.

Later ontstaat het onderwijsadviesbureau VandeWal Indesloot. In het begin kan ik goed vooruit met een parodie op al die slechte overheadpresentaties. Janus VandeWal geeft gevraagd en ongevraagd adviezen over alles. Ik herinner me nog het advies om gebruikte condooms met een condoomkar thuis op te laten halen om zo het milieu te sparen. Maar ook nu nog kan ik actualiteiten inzetten en vertalen naar het ROC. Onderstaande tekst heb ik enkele jaren geleden gebruikt om de kernwaarden van Summa te introduceren. Het waren de weken waarin Lance Armstrong onder vuur lag in de media.:

Mijn naam is Harrie Indesloot van het onderwijs adviesbureau
VandeWal – Indesloot.

U zult zich afvragen? Wat doet dat bureau hier op deze
studiedag?

Welnu, onze organisatie stelt haar kennis en vaardigheden
ten dienste van alle onderwijsproblemen.

Onze kernwaarde is bezorgdheid. Uw zorg is ook voor ons een
probleem!

Wij worden regelmatig gevraagd om op bijeenkomsten als deze
met enige eenvoudige speels uit te voeren opdrachten inzicht te geven in
ingewikkelde onderwijsproblematieken.

Zo hebben wij, dat is misschien wel leuk  te vermelden het ROC ook bijgestaan met het
invoeren van Nederlands en Engels. Op de plaatjes enkele voorbeelden van
studenten die hier gretig gebruik van hebben gemaakt.

Zo valt het mij als deskundige ook onmiddellijk op dat u op
deze studieochtend over examinering zonder legitimering binnen bent gekomen.
Hoe legitiem wil je het hebben.

Maar goed…

Wij zijn dus speciaal gevraagd om de implantatie van de
kernwaarden op ons te nemen

Overigens heeft Antoine Wintels  van de thuisbankier de opdracht gekregen hen
te verzekeren helemaal vrij van doping te zijn. Wij hebben deze taak op ons
genomen en onze eerste actie was het woord CULTUURLANCERINGSDAG
te veranderen in CULTUURRINGSDAG. Zodat elke verwijzing naar Lance Armstrong
verdwijnt. Verder zal Henriette de Haas wekelijks haar whereabouts moeten
opgeven. We kunnen nog niet aantonen of haar zin in werk en haar zin om jullie
aan het werk te zetten wel helemaal schoon tot stand komt. Overigens is iedere
medewerker die ’s avonds moe naar huis gaat en ’s morgens weer uitgerust
verschijnt  verdacht. Antoine wil schoon
onderwijs, uitgaande van de kernwaarden.











Ik werk in deze jaren voor teksten graag samen met Bert Feron. Bert heeft vaak net een andere invalshoek, kan heel origineel uit de hoek komen en spoort mij daardoor aan steeds opnieuw creatief te zijn. Tegenwoordig heet dat: het beste uit jezelf halen.

Luistertip: Venus and Mars van Paul McCartney & Wings

Gelukkig in Veldhoven (40 jaar onderwijs deel 12)

2014-2015 is mijn veertigste onderwijsjaar. In een serie blogs wil ik hierbij stilstaan. Wat heb ik gedaan? Wat heb ik geleerd? Wat heb ik bedacht?

Deel 12 Gelukkig in Veldhoven

En ja, deel 12 volgt gewoon op deel 3. Dat komt omdat ik ervoor gekozen heb om enkele weken terug  op het personnelscongres van Summa in Veldhoven een actieve rol te hebben.
Het Summa College is lang niet de ideale werkgever. Het contract bijvoorbeeld dat er met de catering is afgesloten is een zodanig wurgcontract dat personeel op Sterrenlaan 6 steeds meer met eigen middelen en creativiteit de honger stilt. Antoine Wintels schrijft dit bij elk bezoek aan ons gebouw netjes op.
Maar het Summa College is ook de werkgever die op 27 oktober 2014 alles uit de kast haalt om een prachtig energievol congres te realiseren. Ik werk daar graag aan mee zeker als het gaat om "Haal het beste uit jezelf.'
Een onderwijscongres. Als onderwijsliefhebber zie ik ze graag elk jaar georganiseerd. Ik ben blij en opgetogen over dit congres in het Koningshof.
Ik geef me graag op om drie keer een workshop te verzorgen. Omdat ik niet kan kiezen uit een onderwerp kies ik er gewoon twee: filosofie en excellence.
Ik bied al in juni aan  mijn filosofieworkshop onder de werktitel ' Denkgereedschappen' te laten verschijnen. Ikzelf heb nog nauwelijks over de inhoud nagedacht. Maar 'gereedschap' op een school voor mbo klinkt goed. En denkgereedschap als tegenhanger van handgereedschap klinkt ook aardig.
Het wordt uiteindelijk een workshop waarin ik wil laten ervaren dat dialoog helpt om je idee, mening, overtuiging, mensbeeld, te verwoorden en dat er een omgeving kan ontstaan die niet oordelend of terchtwijzend is, maar luisterend. En of je nu geinspireerd bent door Socrates, Aristoteles, dialectiek of nihilisme, is daarbij voor mij ondergeschikt. Ik maak gebruik van de kaartjes van het Billenblootspel. Met vragen als: ben jij eerlijk? zie jij overeenkomsten tussen stropdas en hoofddoekje? doe jij je best om erbij te horen?
Als we vanuit dialoog met onze studenten vertrekken ontstaan er boeiende gesprekken en haal je het beste boven. En inderdaad ontstaan er aan verschillende tafels mooie gesprekken. Maar ook is er enige weerstand. 'Ik had liever 10 gereedschappen aangereikt gekregen!" 'Ik miste de diepgang." 'Je moet stellingen bedenken, dat is veel beter!". Tja, terwijl ik ervaar dat stellingen steeds richting debat gaan.
De workshop over excellence is een onderzoekende workshop. Ikzelf zit ook nog midden in de thematiek omdat ik met een landelijke werkgroep aan het onderzoeken ben hoe we weer oog voor excellence kunnen krijgen in het onderwijs. Tijdens de workshop worden zowel do's als don'ts benoemd. De don'ts zijn de valkuilen; de do's moeten inspireren. Kijk verder dan het curriculum! Iedereen kan excelleren!

 

Mooie workshops en ik heb een voldaan gevoel. En zeker ook na de opening van Leo Bormans over geluk. Ik heb 's avonds direct zijn book over Happiness gekocht. En de gelukskalender voor 2015 ligt al klaar op het toilet.

link: https://www.youtube.com/watch?v=7-K1iyS1S5o

En dan die afsluiting! Ik zie met  grote verbazing  de act van Rob en Emiel en zie dat het iemand lukt op het podium om geblinddoekt de kubus van Rubik op te lossen. Het bewijs dat je echt alles kunt leren als je maar wilt!

link: https://www.youtube.com/watch?v=G38x2ylHRmo

In de voorbereiding heb ik ook nog meegewerkt aan het tot stand komen van twee door studenten gegeven workshops. Mooi te zien hoe trots ze zijn op hun prestatie. Ze hebben toch maar de gehele dag geacteerd voor een eigenwijze betweterige doelgroep en daar veel respect voor gekregen.

Het is genieten als je als ervaren docent je inzichten mag delen. Ik herken veel in het geluksrijtje van Leo Bormans.






 

Lunchen op de fiets (40 jaar onderwijs deel 3)

2014 -2015 is mijn veertigste onderwijsjaar. In 10 blogs wil ik hierbij stilstaan. Wat heb ik gedaan? Wat heb ik geleerd? Wat heb ik bedacht?

Deel 3 Het Kollege voor MEO

Het is april 1981 als ik gebeld wordt door Bert van der Lubbe. Proficiat. In eerste instantie denk dat hij me feliciteert met de geboorte van David, maar dat is niet zo. Ik ben aangenomen als docent filosofie en maatschappijleer op het Kollege voor MEO. Middelbaar Economisch Onderwijs. Meao en Mds.
Filosofie wordt alleen in de onderbouw gegeven. En alleen op de manier zoals Bert van der Lubbe het wil. De leerlingen hebben een boek dat vol staat met teksten over de grote levensbeschouwingen. Socialisme, liberalisme, fascisme. De leerlingen weten: als je bij meneer van der Lubbe goed wilt scoren moet je vooral antwoorden dat je de sociaal democraten steunt. Het is altijd stil, doodstil in zijn lessen. Meneer van der Lubbe legt uit hoe de wereld in elkaar zit. Zo, en niet anders. Met zijn sterke persoonlijkheid legt hij zijn wil op.
Het team van maatschappijleer bestaat uit een aantal zeer markante personen. MAF Dekkers, die later een eigen succesvol onderwijsbureau zal beginnen. Ad Hooijmeijers, adjunct, later schooldirecteur. Rita van der Meulen, feministe en bedenkster van de werkweken en later directeur op een mavo. Jos Kivits, onderwijsman en yogaleraar. Rob Roelants, met burn out of onderweg. Ik was een aardig groentje in deze sectie.
Bert, als oud priester, waarschuwde me voor de gevaren van de school. Pas op voor Clariet, de nieuwe vrouw van Rob, zij brengt met gemak het hoofd op hol van alle mannen hier.
Tijdens sectiebijeenkomsten werden de toetsen doorgesproken. Ik herinner me dat ik zelf veel moeite had om de actualitieitsvragen van de toets te kunnen beantwoorden. Leerlingen werden geacht zelfstandig die actualiteit te volgen. Bert legde tijdens de vergaderingen uit hoe de wereld in elkaar zat. Dat hielp. Al waren de collega's altijd bereid om weerwoord te geven. Het waren verhitte gesprekken tot vaak diep in de nacht.
De sectie was een krachtige groep binnen de school en werd met ontzag behandeld. Hier werd niet over maatschappijleer heen gelopen.

Lunchen mocht op de fiets van de Houtstraat naar de Genneperweg (zie foto), naar de Jan van Heelustraat (zie foto) en via de Trudostraat naar de Bredalaan.






De werkweken voor de eerste jaars waren in oktober, na zo'n zes weken les. De klasseleraren van de 1e jaars keken altijd uit naar deze week. Waren het kennismakingsweken? Het programma gaf veel samenwerkingsoefeningen als voorbeeld. Het hoogtepunt was de laatste avond waarbij de leerlingen met beperkte middelen een event voor elkaar moesten boksen. Ik herinner me vooral de gouden bruiloft voor oma en opa, Toos van Holstein en ik.



Collega Pierre was een vurig pleitbezorger van deze 'sensitivity-weken'. De werkweek kon je pas geslaagd noemen als er ook veel gehuild was. Pas later ontdekte ik dat de werkweek ook vooral een dekmantel voor een aantal collega's was om elkaar vooral te 'ont'dekken. Hoe naief kon ik zijn.
We verdeelden het personeel in voorstanders en tegenstanders van deze werkweken. Op die manier was het gemakkelijk om overzicht te houden.
Een persoonlijke triomf voor mij was 1984 toen mijn klas helemaal opging in de mogelijkheden van creativititeit. We bedachten dat je ook kon voetballen zonder voetbal of tafeltennissen zonder tennistafel. Er werd prachtig geacteerd en de avond werd afgesloten met een kaartsessie. Zonder kaarten. En werkelijk... Iedereen leek de spelregels volledig te begrijpen. Een prima week. En helemaal geslaagd.. met veel lachen.

Mijn eerste directeur hier was Ton den Boer, een markant persoon. Ton wilde de leerlingen vertrouwd maken met de verschillen in de samenleving. Zijn docentencorps diende een afspiegeling van die maatschappij te zijn. Hij wilde dus dat er zoveel mogelijk verschillende typen aanwezig waren. Je was trots als je door Ton den Boer aangenomen was. Zoals Theo Schut, die zei " ik denk dat ik aangenomen ben omdat mijn achternaam zo lekker rijmt". Ton leidde de docentenvergaderingen niet zelf, dat liet hij aan zijn adjunct Ad van Lierop over. Bijzonder.





In mijn eerste jaar vierde het college het vijftienjarig bestaan met oa een vossenjacht. Leerlingen moesten een aantal docenten in de binnenstad opsporen. Pierre stond in de etalage van de RamBam. Jacques was verhuizer. En ik.. Ik had mezelf getransformeerd tot zwerver. Met grijs haar en in een oud pak, met vieze nagels, sigaartje en met een dranklucht om me heen slenterde ik van vuilnisbak naar vuilnisbak. Voor mij was het wel een experiment. Hoe voelde dit? Hoe ver durfde ik te gaan? Op de Piazza at ik alleen een sinasappel die ik uit een bak had gevist. Er werd gelachen door de leerlingen die me vonden. 'Plaag die arme man niet zo', riepen omstanders. Missie geslaagd.
In die eerste jaren op het Kollege vond ik mijn creativiteit, mijn kracht om met leerlingen goede gesprekken te voeren. Wat me niet lukte was om het net zo stil in de klas te krijgen als Bert van der Lubbe.


Ik luisterde in oktober 1984 tijdens de werkweek naar The Unforgettable Fire van U2

Het eind van de wereld

Vandaag parkeren we de auto in Sagres, het meest zuidwestelijk puntje van Portugal. Ik voel dat ik op historische grond loop. Hier konden ook de Romeinen niet meer verder. Europa eindigt hier. Ik verwacht daar enige sporen van terug te vinden, maar dat valt tegen. Er staat een fort. In de verte is een vuurtoren. De kliffen vallen stijl de zee in. Ooit heeft Francis Drake hier de Portugezen verslagen. Daar heb ik wel een beeld bij, omdat ik de boot van Drake vaak gepasseerd ben in Londen.
Een wijnproducent is bezig zijn flessen wit en rood Malaca met behulp van een fotograaf op de trappen van de kerk van het fort in beeld te brengen. Ook ik doe een poging zijn drank zo goed mogelijk te fotograferen. Met trots vertelt de eigenaar dat de drank alleen nog in restaurants te verkrijgen is. Voor wie geinteresseerd is: facebook.com/vinho.malaca. Ik probeer nog aan een fles rood te komen, maar helaas. De wijn staat in zijn auto en die bevindt zich buiten het fort.












Even verderop is een man aan het vissen. Het lijkt erg saai, maar de manier waarop hij boven de rotsen bijna in het water duikt om avondeten te bemachtigen is angstig om te zien. Ik pak mijn camera. Wie weet..maak ik zo dadelijk een prachtige actiefoto van iemand die ruim vijftig meter naar beneden valt. De visser vangt met gemak mooie exemplaren vis. Het is hem gegund.

We lopen door.
Dit eind van de wereld is een prachtig stuk natuur. Met gemak had hier een aflevering van Star Trek gefilmd kunnen worden. De bodem, voornamelijk bedekt met brokken limestone, doet buitenaards aan. Het zijn slakkenhuizen, die helemaal bezit hebben genomen van vetplantjes, die doen lijken alsof het gebied in bloei staat.








Terug in Luz dineren we wederom in het restaurant even buiten de appartementen. Ook vandaag eten we als enigen in de grote eetzaal. De obers zijn blij dat ze ons kunnen bedienen. Ze zijn ook niet te lui om ons de sparklin' wine te laten proeven en de fles witte wijn en rode wijn van vier euro krijgen een behandeling alsof we zojuist een bijzondere keuze hebben gemaakt. De kok verrast ons met een voorgerecht van kokkels. Speciaal om 'madam', die voor de tweede keer om schelpdieren vraagt gelukkig te maken.
Na een onrustige nacht met veel geloop naar het toilet weet ik niet zeker of het geluk van lange duur is geweest.

Ik luisterde vandaag naar Serge Gainsbourg, Histoire de Melody Nelson

Conchita in Alfama

We stoppen op een plein met een gebouw dat op een typische Zuid-Europese molen lijkt.
Aan de overkant zie ik iets als een cafétje.
Hallo, ik kom de sleutel van het huis van Maria ophalen.
Welke Maria?
Ja welke Maria, Maria die ons een huis heeft verhuurd. Kijk hier.
Ik laat een foto zien met de gegevens. Kijk ik moet bij het café zijn van José en Natercia.
Oh Jose, dat is even verderop, bij het plein.
Ik loop naar het plein.
Hallo, ik zoek de sleutel van het huis van Maria.
Welke Maria?
Maria die hier om de hoek een huis heeft en dat verhuurt. Bent u niet Jose?
Nee, ik ken geen José.
Ik laat de foto zien, met de afspraak met José en Natercia.
Oh, dat is dat café daar aan de overkant.
Ik loop schuin naar de overkant, naar het cafe van José en Natercia.
Hallo, ik kom de sleutel ophalen van het huis van Maria.
Verbaasde blikken. Welke Maria?
Maria die haar huis heeft verhuurd aan ons.
Ik ken geen Maria.
Even aarzel ik. Is er een verborgen camera, of is dit de scoop van het jaar? De tomtom heeft ons toch echt naar hier gestuurd.
Wederom laat ik de foto met de afspraak zien.
Oh wacht. Dat zijn José en Natercia uit Longueira. Dat is een dorp verderop.

En ja hoor. Dat is de oplossing. We zijn gewoon in het verkeerde dorp, met een straat met dezelfde naam, met een windmolenplein, met een café en met een caféeigenaar die José heet en getrouwd is met een Natercia. We rijden twee kilometer terug en zien al snel het café bij de windmolen. Daar vinden ze het heel gewoon dat we de sleutel op komen halen. Gelukkig.

We reizen met Gonnie en Ad in zuid Portugal. Vanmorgen hebben we Lissabon verlaten met een huurauto. Twee dagen hebben we ons eerst ondergedompeld in de wijk van de fado, Alfama. Gisteren nog was de Portugese Conchita (winnaar/winnares van het songfestival in 2014) onze gastheer. Een lange slanke man, gebaard, met een vrouwelijke look. Maar wel een die mooi ingetogen, en met ogen dicht, fado's kan zingen. Een andere zangeres was een zeker zeventig jarige grijze vrouw met grote bril die soms lekker huppelend haar liederen vertolkte. Aan de muur hangt een orchtige zwartwit foto van haar. Haar karakteristieke oude gerimpelde hand prominent in beeld. Als we haar bedanken wil ze ook nog cd's aan ons slijten. We genieten van de voorstelling tijdens ons eten. De obers zingen soms ook mee. En achter onze tafel is de kleedruimte van de diva van de avond, een mooie jonge vrouw met prachtige stem. Conchita maakt een selfie van hen beiden.
Jammer alleen dat ik helemaal niets van de liederen kan verstaan. Enige notie van de inhoud kan het genot nog verhogen. Nu lijken het smartlappen over het leven op het land, of op zee, of in het dorp.

Ondertussen genieten we ook van typische Portugese restaurantjes. Soms gerund door pensionadas. Ook onze gesprekken gaan vandaag regelmatig over PIZ ( pensioen in zicht).












- in de auto richting zuiden luisteren we nog een keer naar fado's van Mariza.

Location:Milfontes

Titus Brandsma mavo (40 jaar onderwijs, deel 2)

2014 -2015 is mijn veertigste onderwijsjaar. In 10 blogs wil ik hierbij stilstaan. Wat heb ik gedaan? Wat heb ik geleerd? Wat heb ik bedacht?

Deel 2 mavo Titus Brandma







Vier schooljaren heb ik gewerkt in het middelbaar onderwijs. Van augustus 1977 tot en met juli 1981 was ik docent godsdienst en maatschappijleer.
Ik maakte kennis met het fenomeen 'vak onder de streep', wat me dwong om pedagogisch en didactisch alles uit de kast te halen.
Als docent godsdient heb ik een loyaliteitsverklaring moeten tekenen voor het bisdom Den Bosch. Gelukkig was in die tijd Bluysen bisschop in Den Bosch. Voor mij was tekenen geen probleem. De godsdienstmethode was zo opgebouwd dat je per thema vier hoofdstukken lang menselijk gedrag verkende. In hoofdstuk vijf kwam dan steeds Jezus om de hoek kijken. Ik heb niet het idee dat mijn leerlingen een hekel aan de lessen hadden. Misschien Hans Segers wel, of de broertjes Rooijackers. Voor de exacte jongens, de leerlingen die veelal verder gingen op de MTS waren de lessen een opgave. Van de leerlingen die verder wilden studeren in zorg en die geinteresseerd waren in menselijke relaties kreeg ik positieve reacties op de lessen. De laatste leerjaren had ik als bijnaam: Jezus op zijn renfiets. Nou, dat is niet echt bespottelijk, meer een verwijzing naar mijn vervoersmiddel.
Voor een vak als maatschappijleer bestonden in die tijd nog geen echte opleidingen. Ik mocht mijn programma zelf samenstellen, meestal een keuze uit de grote thema's als drugs, criminaliteit, seksualiteit. Soms haalde ik een theatergroep naar Eindhoven. Ik mocht allerlei middelen voor veilig vrijen demonstreren. Niet echt mijn hobby.







In deze tijd ben ik als vanzelf bezig om een goede binding te houden met zoveel mogelijk leerlingen. Ik herinner me nog Patrick die vertelde over de beste film ooit: Grease! Lodi, die tijdens het eindexamenfeest Frank Zappa imiteerde. Een fietstocht naar Maastricht met Bianca en Lilianne. Ik woonde op ongeveer twee kilometer afstand van het schoolgebouw. Dat leerlingen thuis kwamen was gebruikelijk. De tafeltennistafel stond klaar in de tuin.
Binding was toen al de voorwaarde om de taal van de leerling te leren kennen. Al werd daar nog niet over geschreven door de deskundigen. Het bindingsidee was in mijn ogen ook waar het team in verschilde. Kortom: er is niet veel nieuws.
Ik herinner me een tweedaagse naar de Achelse Kluis. Een experiment om meer met een groepje leerlingen te doen, samen met collega Wiet Groenland. We wandelden, discussieerden en tekenden. Eerder al was ik met een derde klas, samen met collega Yves de Voort en Jack van Broekhoven naar een boerderij gegaan voor een meerdaagse. Als dank kreeg ik van de kinderen Het Acherhuis cadeau.
Een school organiseerde in die jaren sportdagen en fietstochten. En iedereen deed mee. Voor het eerst werd klas 4 in 1981 uitgezwaaid met een mooi cabaretprogramma. We zongen liederen van Dario Fo. Tja, Jacques van Broekhoven en Jean van de Wijst waren echte socialisten.





























In mijn Titusjaren luisterde ik vooral naar Frank Zappa en ook nu nog geniet ik van Sheik Yerbouti (Dancin' Fool)

St. Barbaraschool (40 jaar onderwijs, deel 1)

2014 -2015 is mijn veertigste onderwijsjaar. In 10 blogs wil ik hierbij stilstaan. Wat heb ik gedaan? Wat heb ik geleerd? Wat heb ik bedacht?

Deel 1 St. Barbaraschool

Twee schooljaren heb ik gewerkt op de St. Barbaraschool, in de wijk Bennekel. Mijn eerste twee jaren met een eigen klas, klas 3A, van augustus 1975 tot juli 1977.
Hieronder staan citaten uit een schriftje dat ik de eerste maanden van 1977 heb bijgehouden.






- Batoul: meneer, mag ik punt aansluipen?
- Frankie bracht voor mij een oliebol mee.
- de kinderen zingen: Peter, je bent vannacht weer dronken geweest (naar een liedje van Ria Valk).
- Fatma was een week thuis gebleven om niet naar de tandarts te moeten. Helaas! Met zoete woorden krijg ik haar mee. Ze huilde zachtjes. Wanneer ze terug is, krijgt ze van mij een cadeautje.
- Poppenkast gespeeld in de klas. Laken en bord deden dienst als decor.
- 's middags hebben we gepraat over de beroepen van de vaders. Mattie wilde graag soldaat worden, want dan kon hij iedereen doodschieten.
- ik moest als voorbeeld dienen als Marokkaanse man en kreeg een hoofddoek om.
- verhaal verteld over een schat op een eiland. In de klas ontstond een grote discussie of het echt gebeurd was of niet.
- een kip heeft toch geen melk voor een kuiken? Goede vraag van Regina. Vandaag gaat het over zoogdieren.
- Hallo Elisabeth (collega), misschien wordt het tijd dat je Batoul gaat voorlichten. Ze heeft elke maand buikpijn, zei ze op het schoolplein.
- de kinderen hadden thuis verhaaltjes geschreven over het beroep van hun vader of een familielid. Theo had zijn verhaal vol staan met computertermen.
- Theo: meneer, de mensen hebben God bedacht om het zich gemakkelijk te maken.
- ouderavond. Pa H. kwam half zat, was eerst naar een feestje geweest, bleef 20 minuten kletsen over kind en tv.
- Pa van Mattie kwam klagen dat Mattie weer aan het stelen was.
- vader van Jenny klaagde over zijn ziekte.
- Ayse wil geen Nederlands praten.
- deze morgen is er lang gepraat over de ruzies van de vorige dag.

Het schriftje is aangevuld met kaarten en geschreven notities over ziekmeldingen.
Het was een tijd dat de tandarts op school kwam om gebitten te controleren. Ook de luizendokter kwam op inspectie. En ja hoor! Bij drie kinderen was het prijs.
Benieuwd ben ik hoe het met deze kinderen is gegaan. Ik heb nooit meer iets van ze vernomen. Alleen Ali en Abdelhamid hebben mij nog eens gebeld. Dat ik dat nog weet.

De kinderen spaarden plaatjes van Abba. Eigenlijk is er in de commercie niet zo heel veel veranderd.

















Ik luister vandaag naar het album Journey to the centre of the earth, Rick Wakeman, uit 1974.

Wat we meenemen uit Costa Rica

Wachtend op de taxi die ons dadelijk naar het vliegveld van San Jose brengt.
Afsluitende gedachten:
- gps heeft geen zin in Costa Rica. In de dorpen hebben de straten geen naam, een adres intypen is dus niet mogelijk. In steden zijn de straten genummerd. Dat onderweg zo weinig aangegeven wordt hebben we met een goede kaart opgelost.
- prostituees dragen een badge. Ze vielen me gisteren pas op. Eerst dacht ik steeds: wat goed dat vrouwen hier zelfstandig reizen. Nu blijken het onderneemsters te zijn. Uit achtergrondinformatie blijkt dat sekstoerisme in CR veel voor komt of in ieder geval voor kwam.
- vogelen is een tijdelijke hobby. Ik ga thuis geen vogelaar worden, maar wat ik hier gezien heb was prachtig. Elk vogelgeluidje doet me opkijken.
- luiaards zijn bijzondere dieren. Hun gezichten lijken nog het meest op kleine kindergezichten.
- mensen wonen hier graag achter hekken. En dan noemen ze zichzelf wel het gelukkigste volk ter wereld. Ik heb er niet echt een verklaring voor gevonden.
- als je een lichtgevend hesje aandoet ben je parkeerwacht. Ik vind het een mooie manier om wat bij te verdienen.
- kleine beestjes kunnen heel mooi zijn.
- een kerk hoort aan een kerkplein of aan een voetbalveld.
- we hebben weer bijzondere ervaringen opgedaan. Waarschijnlijk teveel om op te noemen. Kajakken op de oceaan. Tokkelen boven in de boomkruinen op ruim honderd meter hoogte. Kerk Licht van de Wereld. Bruine bonen zijn lekker. Mijn spaans moet nog beter worden. Koffie is een mooi product. En koffie is lekker in ijs. Vulkanen slapen niet. De aarde ook niet!









- Peter luisterde gisteren naar Porcupine Tree.

Soda

Verser kan de sla niet worden geserveerd. De zoon haalt een krop uit een kweekbakje dat naast ons op het terras staat. Even later wordt de sla met tomaat en ui geserveerd.
We lunchen, zoals wel vaker, bij een soda. Bij een soda kun je een koffie krijgen, een limonade of een lunch. De meeste worden gerund door echtparen en ze staan zowel in dorpjes als langs de weg. Hier is vandaag de zoon de helpende hand. Soms is er een menukaart, maar niet altijd. Ook vanmiddag moeten we met ons beperkt spaans een maaltijd voor elkaar boksen. Gelukkig maakt mama er weer een lekkere casado van. Tineke vraagt nog naar extra salsa di mama. Er komt een potje vol met eigengemaakte chili. Na ons eten is het potje bijna leeg.



Een paar dagen terug lunchten we bij Soda Miriam in een klein dorpje onderweg op onze route. Voor de soda is een verhoging in de weg aangebracht waardoor al het verkeer stapvoets passeert. Mede hierdoor wordt er veelvuldig gegroet. Tineke groet als volleerd dorpsbewoner terug. Mriam staat, keurig met haarnetje, in de keuken. Haar man onderhoudt de contacten en draagt zorg voor de administratie.
Het zijn mooie plekken. Eenvoudig. Dorps. En altijd geven ze het een inkijk in het dagelijks leven.









Wat vandaag verder opvalt is de hoeveelheid aan roodwitte palen die informatie over de grond doorgeven. Pas na de voelbare aardschok twee dagen terug en de zichtbare uitstoot van de vulkaan Turrialba ben ik me bewust te leven op grond die makkelijk in beweging kan komen. En dan ben je toch blij met zoveel meetapparatuur.


Peter luisterde vandaag op de Pan Amarican Highway op 3500 meter hoogte naar Los Lobos ( en Talking Heads).