Pagina's

vrijdag 28 november 2014

Creatieve jaren - cabaret (40 jaar onderwijs - deel 4)



2014- 2015 is mijn veertigste onderwijsjaar. In een serie blogs wil ik hierbij stilstaan. Wat heb ik gedaan? Wat heb ik geleerd? Wat heb ik bedacht?

Deel 4: creatieve jaren - cabaret

Verkleed als clown ren ik het podium op. Ik struikel over een liggende koffer. De zaal lacht. Verbaasd kijk ik de zaal in. In mijn hand draag ik een lantaarn.  Lacht U altijd als u iemand ziet vallen?' En ik houd mijn verhaal over niet begrepen worden, over beoordeeld worden op mijn uiterlijk.

Dit is de openingscene van de cabaretavond halverwege de jaren '80. De act was gebaseerd op een tekst van Friedrich Nietzsche over De Dwaas, de man die op klaarlichte dag het marktplein opliep met een lantaarn in zijn hand en vroeg "Hebt U God gezien?"

Met een groepje collega's zijn we gestart met een uitdagende opdracht: een avondvullend programma maken en dat gedurende een week zeker drie maal opvoeren op school. Bert Feron was erbij en Pierre Urlings. Maar ook Rita, Rob, Clariet en Toine Luyben. Voor muzikale ondersteuning schuiven ook Gerard van Buul, Peter van der Aa en Paul van den Brink aan. Een hele jonge Willem van Dinther zorgt voor technische oplossingen.

We spelen Macholino op Kreta. Bert Feron is deze macho en zijn beeltenis staat op de posters.









En we maken het onszelf erg moeilijk door ook nog eens te proberen een meerstemmig "Love of my Life' van Frank Zappa in te studeren. Uiteindelijk besluiten we dat dit toch te hoog gegrepen is voor ons.

Ik gebruik een toiletscene om het over de dood van mijn moeder te hebben. Alle frustratie komt eruit.

En ik vind het heerlijk. Ik ontdek nieuwe creatieve vaardigheden die ik niet vermoed had. Ik kan teksten schrijven, op het podium spelen, entertainen.

Is dit de erkenning die ik nodig heb?



















Ik blijf jarenlang doorgaan met meestal kortere optredens. Op personeelsavonden, aan het eind van het schooljaar, bij een afscheid. Eigenlijk laat ik maar weinig gelegenheden voorbij gaan. Ik ontwikkel eind jaren '80 een nieuw idee: Het Economisch Centrum West, een parodie op de tv-soap. En vanuit dit idee kan ik onderwijsontwikkelingen anders belichten.

Later ontstaat het onderwijsadviesbureau VandeWal Indesloot. In het begin kan ik goed vooruit met een parodie op al die slechte overheadpresentaties. Janus VandeWal geeft gevraagd en ongevraagd adviezen over alles. Ik herinner me nog het advies om gebruikte condooms met een condoomkar thuis op te laten halen om zo het milieu te sparen. Maar ook nu nog kan ik actualiteiten inzetten en vertalen naar het ROC. Onderstaande tekst heb ik enkele jaren geleden gebruikt om de kernwaarden van Summa te introduceren. Het waren de weken waarin Lance Armstrong onder vuur lag in de media.:






Mijn naam is Harrie Indesloot van het onderwijs adviesbureau
VandeWal – Indesloot.

U zult zich afvragen? Wat doet dat bureau hier op deze
studiedag?






Welnu, onze organisatie stelt haar kennis en vaardigheden
ten dienste van alle onderwijsproblemen.


Onze kernwaarde is bezorgdheid. Uw zorg is ook voor ons een
probleem!






Wij worden regelmatig gevraagd om op bijeenkomsten als deze
met enige eenvoudige speels uit te voeren opdrachten inzicht te geven in
ingewikkelde onderwijsproblematieken.



Zo hebben wij, dat is misschien wel leuk  te vermelden het ROC ook bijgestaan met het
invoeren van Nederlands en Engels. Op de plaatjes enkele voorbeelden van
studenten die hier gretig gebruik van hebben gemaakt.






Zo valt het mij als deskundige ook onmiddellijk op dat u op
deze studieochtend over examinering zonder legitimering binnen bent gekomen.
Hoe legitiem wil je het hebben.


Maar goed…






Wij zijn dus speciaal gevraagd om de implantatie van de
kernwaarden op ons te nemen



Overigens heeft Antoine Wintels  van de thuisbankier de opdracht gekregen hen
te verzekeren helemaal vrij van doping te zijn. Wij hebben deze taak op ons
genomen en onze eerste actie was het woord CULTUURLANCERINGSDAG
te veranderen in CULTUURRINGSDAG. Zodat elke verwijzing naar Lance Armstrong
verdwijnt. Verder zal Henriette de Haas wekelijks haar whereabouts moeten
opgeven. We kunnen nog niet aantonen of haar zin in werk en haar zin om jullie
aan het werk te zetten wel helemaal schoon tot stand komt. Overigens is iedere
medewerker die ’s avonds moe naar huis gaat en ’s morgens weer uitgerust
verschijnt  verdacht. Antoine wil schoon
onderwijs, uitgaande van de kernwaarden.












Ik werk in deze jaren voor teksten graag samen met Bert Feron. Bert heeft vaak net een andere invalshoek, kan heel origineel uit de hoek komen en spoort mij daardoor aan steeds opnieuw creatief te zijn. Tegenwoordig heet dat: het beste uit jezelf halen.

Luistertip: Venus and Mars van Paul McCartney & Wings






zaterdag 8 november 2014

Gelukkig in Veldhoven (40 jaar onderwijs deel 12)

2014-2015 is mijn veertigste onderwijsjaar. In een serie blogs wil ik hierbij stilstaan. Wat heb ik gedaan? Wat heb ik geleerd? Wat heb ik bedacht?

Deel 12 Gelukkig in Veldhoven

En ja, deel 12 volgt gewoon op deel 3. Dat komt omdat ik ervoor gekozen heb om enkele weken terug  op het personnelscongres van Summa in Veldhoven een actieve rol te hebben.
Het Summa College is lang niet de ideale werkgever. Het contract bijvoorbeeld dat er met de catering is afgesloten is een zodanig wurgcontract dat personeel op Sterrenlaan 6 steeds meer met eigen middelen en creativiteit de honger stilt. Antoine Wintels schrijft dit bij elk bezoek aan ons gebouw netjes op.
Maar het Summa College is ook de werkgever die op 27 oktober 2014 alles uit de kast haalt om een prachtig energievol congres te realiseren. Ik werk daar graag aan mee zeker als het gaat om "Haal het beste uit jezelf.'
Een onderwijscongres. Als onderwijsliefhebber zie ik ze graag elk jaar georganiseerd. Ik ben blij en opgetogen over dit congres in het Koningshof.
Ik geef me graag op om drie keer een workshop te verzorgen. Omdat ik niet kan kiezen uit een onderwerp kies ik er gewoon twee: filosofie en excellence.
Ik bied al in juni aan  mijn filosofieworkshop onder de werktitel ' Denkgereedschappen' te laten verschijnen. Ikzelf heb nog nauwelijks over de inhoud nagedacht. Maar 'gereedschap' op een school voor mbo klinkt goed. En denkgereedschap als tegenhanger van handgereedschap klinkt ook aardig.
Het wordt uiteindelijk een workshop waarin ik wil laten ervaren dat dialoog helpt om je idee, mening, overtuiging, mensbeeld, te verwoorden en dat er een omgeving kan ontstaan die niet oordelend of terchtwijzend is, maar luisterend. En of je nu geinspireerd bent door Socrates, Aristoteles, dialectiek of nihilisme, is daarbij voor mij ondergeschikt. Ik maak gebruik van de kaartjes van het Billenblootspel. Met vragen als: ben jij eerlijk? zie jij overeenkomsten tussen stropdas en hoofddoekje? doe jij je best om erbij te horen?
Als we vanuit dialoog met onze studenten vertrekken ontstaan er boeiende gesprekken en haal je het beste boven. En inderdaad ontstaan er aan verschillende tafels mooie gesprekken. Maar ook is er enige weerstand. 'Ik had liever 10 gereedschappen aangereikt gekregen!" 'Ik miste de diepgang." 'Je moet stellingen bedenken, dat is veel beter!". Tja, terwijl ik ervaar dat stellingen steeds richting debat gaan.
De workshop over excellence is een onderzoekende workshop. Ikzelf zit ook nog midden in de thematiek omdat ik met een landelijke werkgroep aan het onderzoeken ben hoe we weer oog voor excellence kunnen krijgen in het onderwijs. Tijdens de workshop worden zowel do's als don'ts benoemd. De don'ts zijn de valkuilen; de do's moeten inspireren. Kijk verder dan het curriculum! Iedereen kan excelleren!





 
Mooie workshops en ik heb een voldaan gevoel. En zeker ook na de opening van Leo Bormans over geluk. Ik heb 's avonds direct zijn book over Happiness gekocht. En de gelukskalender voor 2015 ligt al klaar op het toilet.

link: https://www.youtube.com/watch?v=7-K1iyS1S5o

En dan die afsluiting! Ik zie met  grote verbazing  de act van Rob en Emiel en zie dat het iemand lukt op het podium om geblinddoekt de kubus van Rubik op te lossen. Het bewijs dat je echt alles kunt leren als je maar wilt!


link: https://www.youtube.com/watch?v=G38x2ylHRmo

In de voorbereiding heb ik ook nog meegewerkt aan het tot stand komen van twee door studenten gegeven workshops. Mooi te zien hoe trots ze zijn op hun prestatie. Ze hebben toch maar de gehele dag geacteerd voor een eigenwijze betweterige doelgroep en daar veel respect voor gekregen.

Het is genieten als je als ervaren docent je inzichten mag delen. Ik herken veel in het geluksrijtje van Leo Bormans.






 

vrijdag 7 november 2014

Lunchen op de fiets (40 jaar onderwijs deel 3)


2014 -2015 is mijn veertigste onderwijsjaar. In 10 blogs wil ik hierbij stilstaan. Wat heb ik gedaan? Wat heb ik geleerd? Wat heb ik bedacht?

Deel 3 Het Kollege voor MEO

Het is april 1981 als ik gebeld wordt door Bert van der Lubbe. Proficiat. In eerste instantie denk dat hij me feliciteert met de geboorte van David, maar dat is niet zo. Ik ben aangenomen als docent filosofie en maatschappijleer op het Kollege voor MEO. Middelbaar Economisch Onderwijs. Meao en Mds.
Filosofie wordt alleen in de onderbouw gegeven. En alleen op de manier zoals Bert van der Lubbe het wil. De leerlingen hebben een boek dat vol staat met teksten over de grote levensbeschouwingen. Socialisme, liberalisme, fascisme. De leerlingen weten: als je bij meneer van der Lubbe goed wilt scoren moet je vooral antwoorden dat je de sociaal democraten steunt. Het is altijd stil, doodstil in zijn lessen. Meneer van der Lubbe legt uit hoe de wereld in elkaar zit. Zo, en niet anders. Met zijn sterke persoonlijkheid legt hij zijn wil op.
Het team van maatschappijleer bestaat uit een aantal zeer markante personen. MAF Dekkers, die later een eigen succesvol onderwijsbureau zal beginnen. Ad Hooijmeijers, adjunct, later schooldirecteur. Rita van der Meulen, feministe en bedenkster van de werkweken en later directeur op een mavo. Jos Kivits, onderwijsman en yogaleraar. Rob Roelants, met burn out of onderweg. Ik was een aardig groentje in deze sectie.
Bert, als oud priester, waarschuwde me voor de gevaren van de school. Pas op voor Clariet, de nieuwe vrouw van Rob, zij brengt met gemak het hoofd op hol van alle mannen hier.
Tijdens sectiebijeenkomsten werden de toetsen doorgesproken. Ik herinner me dat ik zelf veel moeite had om de actualitieitsvragen van de toets te kunnen beantwoorden. Leerlingen werden geacht zelfstandig die actualiteit te volgen. Bert legde tijdens de vergaderingen uit hoe de wereld in elkaar zat. Dat hielp. Al waren de collega's altijd bereid om weerwoord te geven. Het waren verhitte gesprekken tot vaak diep in de nacht.
De sectie was een krachtige groep binnen de school en werd met ontzag behandeld. Hier werd niet over maatschappijleer heen gelopen.

Lunchen mocht op de fiets van de Houtstraat naar de Genneperweg (zie foto), naar de Jan van Heelustraat (zie foto) en via de Trudostraat naar de Bredalaan.






De werkweken voor de eerste jaars waren in oktober, na zo'n zes weken les. De klasseleraren van de 1e jaars keken altijd uit naar deze week. Waren het kennismakingsweken? Het programma gaf veel samenwerkingsoefeningen als voorbeeld. Het hoogtepunt was de laatste avond waarbij de leerlingen met beperkte middelen een event voor elkaar moesten boksen. Ik herinner me vooral de gouden bruiloft voor oma en opa, Toos van Holstein en ik.



Collega Pierre was een vurig pleitbezorger van deze 'sensitivity-weken'. De werkweek kon je pas geslaagd noemen als er ook veel gehuild was. Pas later ontdekte ik dat de werkweek ook vooral een dekmantel voor een aantal collega's was om elkaar vooral te 'ont'dekken. Hoe naief kon ik zijn.
We verdeelden het personeel in voorstanders en tegenstanders van deze werkweken. Op die manier was het gemakkelijk om overzicht te houden.
Een persoonlijke triomf voor mij was 1984 toen mijn klas helemaal opging in de mogelijkheden van creativititeit. We bedachten dat je ook kon voetballen zonder voetbal of tafeltennissen zonder tennistafel. Er werd prachtig geacteerd en de avond werd afgesloten met een kaartsessie. Zonder kaarten. En werkelijk... Iedereen leek de spelregels volledig te begrijpen. Een prima week. En helemaal geslaagd.. met veel lachen.

Mijn eerste directeur hier was Ton den Boer, een markant persoon. Ton wilde de leerlingen vertrouwd maken met de verschillen in de samenleving. Zijn docentencorps diende een afspiegeling van die maatschappij te zijn. Hij wilde dus dat er zoveel mogelijk verschillende typen aanwezig waren. Je was trots als je door Ton den Boer aangenomen was. Zoals Theo Schut, die zei " ik denk dat ik aangenomen ben omdat mijn achternaam zo lekker rijmt". Ton leidde de docentenvergaderingen niet zelf, dat liet hij aan zijn adjunct Ad van Lierop over. Bijzonder.





In mijn eerste jaar vierde het college het vijftienjarig bestaan met oa een vossenjacht. Leerlingen moesten een aantal docenten in de binnenstad opsporen. Pierre stond in de etalage van de RamBam. Jacques was verhuizer. En ik.. Ik had mezelf getransformeerd tot zwerver. Met grijs haar en in een oud pak, met vieze nagels, sigaartje en met een dranklucht om me heen slenterde ik van vuilnisbak naar vuilnisbak. Voor mij was het wel een experiment. Hoe voelde dit? Hoe ver durfde ik te gaan? Op de Piazza at ik alleen een sinasappel die ik uit een bak had gevist. Er werd gelachen door de leerlingen die me vonden. 'Plaag die arme man niet zo', riepen omstanders. Missie geslaagd.
In die eerste jaren op het Kollege vond ik mijn creativiteit, mijn kracht om met leerlingen goede gesprekken te voeren. Wat me niet lukte was om het net zo stil in de klas te krijgen als Bert van der Lubbe.


Ik luisterde in oktober 1984 tijdens de werkweek naar The Unforgettable Fire van U2