Parasolmieren

De tuin van Roca Negra in La Fortuna is fantastisch. Vanaf onze overdekte veranda zie ik veel, heel veel verschillende planten en bomen. De kleur groen overheerst, maar de rode, gele, paarse, roze en oranje bloemen maken een visueel feest. Ik hoor ganzen, vogels, eenden, kippen, pauwen, hanen en gisteravond sprong er een gekko op mijn been. Dat voelde vreemd koud aan. Een leguaan verstopt zich tussen enkele takken diep weg van de buitenkant van een boom. De vogels herken ik lang niet allemaal. Ze zijn zeer bedrijvig. Ik zie kolibris op zoek naar voedsel. Andere kleine vogels vliegen snel, heel snel, van links naar rechts. Ze maken daarbij een geluid dat ik ken van elekronische apparatuur. Alsof je een speciaal effect hoort op je koptelefoon. Links. Rechts. De natuur die het geluid van elektronica nabootst. Het is zes uur in de ochtend. Wat een genot!






Op verschillende plaatsen in de tuin zie ik blaadjes voorbijlopen. Blaadjes? Nadere inspectie levert een nieuw gegeven op: het zijn mieren die kleine stukjes blad verplaatsen. Het lijkt alsof ze die op hun rug meedragen. Verhuizers. De meeste sporen zijn groen van kleur, maar elders in de tuin zijn de blaadjes roze. Dit moeten we opzoeken. Het blijken parasolmieren te zijn. Ze eten hele bomen kaal en brengen de blaadjes naar een eigen nest, soms heel ver weg, meer dan tweehonderd meter. In het nest composteren de blaadjes en vormt zich een schimmel dat als voedsel dient voor een hele mierenkolonie. Een blaadje kan zwaarder zijn dan het gewicht van de mier.
Fascinerend.






-de muziek wordt vandaag door de natuur zelf verzorgd, met weg op achtergrond.

Buenos Aires

Als je dan toch wilt lunchen, waarom dan niet in Buenos Aires?
BA is een klein stadje aan de panamerican highway, heeft een echt stoplicht en verder zijn de wegen er recht en soms stijl. Verhonderdvoudig alles en het lijkt op Saint Franscisco, denk ik. We parkeren de auto bij het park en de kerk ( in Costa Rica hebben alle kleine plaatsjes een kerk en een park, en daar vind je het centrum) en steken over en lopen zo bij mama de keuken binnen. Van buiten is het een restaurant, van binnen een grote open keuken met wat extra tafels en stoelen. Mama heeft geen menukaart en kan ons ook niet goed duidelijk maken wat er te eten valt. En nee, we kunnen ook de mogelijke gerechten niet zien. Die worden ter plekke, met wat ter beschikking is, bereid. Omdat we al enige ervaring hebben zeggen we Casado. Typisch lunchgerecht van rijst, bonen, bakbanaan, koolsalade en gecombineerd met kip, vlees of vis. We kiezen voor vlees. Bifstek. Moeder en dochter gaan aan de slag. We zien dat de achterkant van de open keuken grenst aan een gangetje van een school. Daar kunnen leerkrachten en kinderen hun bestelling doen. Mooi functioneel.
Even later hebben we een verse frisse limonade en een lekkere gevarieerde schotel. Bij het afrekenen lijkt het alsof we een vooroorlogse prijs betalen. (Dat kan natuurlijk als een land zijn leger afschaft.)



Een mooie dag, een mooie tocht met stenen bollen (esferas), die nog een onduidelijke functie hebben gehad, een indianenreservaat, ananasvelden en vele vele panorama's.

In het gebied tussen Palmar Sur en Sierpe, zuidwest Costa Rica, kun je de geheimzinnige “esferas” vinden, de stenen bollen uit oeroude tijden, die door de Indianen gemaakt zijn. Voor de tijd van de Spanjaarden leefde deze Indianenstam in de delta van de rivieren Sierpe en Térraba, in een welhaast ondoordringbaar gebied vol met oerwoud en moerassen. En hier maakten zij de esferas. Er zijn hele kleintjes gevonden, maar ook hele grote, met een doorsnede van meer dan 2 meter. Ze zijn zuiver rond, en met grote precisie gemaakt. En het bijzondere is dat tot op de dag van vandaag niet bekend is waarom deze bollen gemaakt zijn, want de Indianen uit deze streek waren al verdwenen voordat de Spanjaarden in het land kwamen. Een aantal ervan zagen we in het stadspark van Palmar Sur. Ons is verteld, door een Indiaanse gids in het museum, dat het wellicht the circle of life verbeeld, maar ook een machtssymbool kan zijn.
Zie je wel zegt Tineke, het draait toch altijd om het hebben van ballen.


Ik draaide Calexico in de auto, en we luisterden naar FM 99,5

Che Guevara in Quepos

Onze huidige locatie, Quepos, is blijkbaar een must voor Amerikanen. In ons guesthouse verblijven er veel, vooral tienermeiden. En vanmorgen, tijdens het snorkelen, werden we ook al vergezeld door een drietal meiden, uit Tucson, Arizona. Zijn ze niet erg jong om alleen op vakantie te gaan, en zo ver weg van huis?
Twee meiden op de boot maken alleen maar selfies. Ze weten hiervoor veel verschillende poses te kiezen. Een boot nodigt immers uit voor uitdagend gedrag. Het derde meisje is ook vooral met zichzelf bezig, maar dat komt omdat ze flink zeeziek is en overgeeft.



Vanavond kijken een achttal tienergirls op televisie naar een tekenfilm. Ze gaan helemaal op in het verhaal. Eindelijk zijn ze stil. Drie uur terug wees een van hen naar een poster van Che Guevara. Do you know who that guy is? Is it Bob Marley? Oh my God, I love Bob Marley! Tja, als de jeugd je helden niet meer kent... Misschien denken ze dat Adolf Hitler bassist is van Rammstein. Gelukkig zijn er tekenfilms voor deze generatie. Met Disneyhelden. Een van de meisjes kan hele dialogen meepraten.
Ondertussen wast de zoon van de eigenaar van guesthouse Wide Mouth Frog de hele dag auto's. De witte Mercedes blinkt. Het is zijn auto, vertelt hij trots. We zien hem de hele dag in de buurt van het gevaarte. Onze auto moet hierdoor langs de kant van de weg staan. Gelukkig bewaakt door een jongeman die de hele nacht vanuit een hokje een oogje in het zeil moet houden.
De laatste jongeren, tenslotte, die we vandaag gezien en gesproken hebben, zijn tieners die het liefst over hun geloof willen praten. Het Licht van de Wereld. Volgens hen wereldwijd een groot succes. Hun geloof gaat vooral uit van de Handelingen van de Apostelen en de brieven van Paulus. De Licht-van-de-Wereldkinderen weten waarschijnlijk niet wat voor muziek Bob Marley maakte. Muziek en dansen hoort niet bij hen. Al zie ik in de kerk wel een meisje even ritmisch met haar billen schudden. Wat zijn sektes soms toch hard voor de geneugten van het leven!



Peter luisterde gisteren naar Gloria Estefan, Little Miss Havana

Back to Basic

Het begrip 'open keuken' krijgt er een betekenis bij. Het keukentje waar we deze week van gebruik gaan maken heeft een open verbinding met buiten. Alleen gaas moet de grotere insecten buiten houden.
We verblijven in Pura Vida, een huisje in het dorpje Pozo Azul. Echt basic. Als we de eerste avond naar bed willen is er geen water. Geen mogelijkheid dus om de toilet door te trekken. Pas 's morgens om zes uur komt met veel lawaai het water weer door de stortbak. Ik had juist in het woordenboek no hay agua en no functione opgezocht. Met gracias en la quenta por favor ga ik dit niet oplossen.
Dan hebben we 's avonds al een harige spin in de keuken ontdekt. Is dit familie van de vogelspin?
We horen apen, kippen, honden, vogels. Midden in de nacht is het even een hels kabaal. Dit is landleven in Costa Rica, denk ik. En draai me om.
De buren genieten zowel 's avonds als 's morgens van de muziek die ze op de radio horen. Ze zingen luid mee. Ik denk niet dat ze op gas koken, want ik zie steeds een vuur uit hun open keuken komen.
Voor ons hek ligt een onverhard pad waar met regelmaat cowboys (sabaneros) te paard langs komen. Alles heel rustig, dat wel.
Tineke maakt een drinkbakje voor kolibri's waaraan al snel een vlinder vast komt te zitten. Te plakkerig? De vlinder wordt verlost en lijkt even later terug te komen om te bedanken. Netjes opgevoed, dat wel. Het is wel wennen dat al ons eten goed opgeborgen moet worden. Het stokbrood was gisteren in bezit genomen door kleine insectjes.
We zetten hier alle luiken open. Glas is niet aanwezig in dit huis, de lucht kan goed circuleren.

Zondag lunchen we bij de kerk. Voor het compleet donker is hebben we gebarbecued. En verder genieten we van boek en tijdschrift op de veranda.
Dit is weg van de snelweg.

Deze week zien we het leven van dit kleine dorpje van dichtbij. Voor de vrouwen is er veel dorpsleven in en rondom de kerk. De Mariafeesten, waarbij op zondag meisjes en op dinsdag de vrouwen (inclusief Tineke kans maken gekroond te worden; de dorpsbingo, toch 10x de inzet van 100 colones (steeds 13,5 eurocent) verspeeld en het schooltje, van 56 kinderen en een echt ouderwets schoolhoofd. Bovenmeester. Hij laat ons met enige trots de verschillende klassen zien.
Elke werkdag zien we bij Nydia iemand de berm verharden. Hij doet dit met zelfgemaakt beton. Aan het eind van de week is hij redelijk wat meters opgeschoten.
De mannen en jongens zien we 's avonds bij het open lucht zaalvoetbal.

Ik start de ochtenden met het wegvegen van een tiental (soms zes, soms acht) kamikazebeetles die zich te pletter vlogen tegen de deur of elders in de kamer terechtkwamen.
De veranda is onze favoriete plek. Daar is het lekker zitten op de schommelstoelen. Alleen tussen zeven en negen 's avonds is het druk met insectenverkeer, waaronder de voornoemde beetles.
Aan het eind van de week is het veel Ola! Ola! als we langs de huizen komen.

En zo is Pozo Azul, dit dorpje, ons vertrekpunt voor tochten naar Monteverde, Playa Tamarindo, Liberia, Canas en Witch Rock (canopy).
Zeer aan te bevelen.
(De week wordt overschaduwd door het bericht van het neergeschoten vliegtuig dat van Amsterdam op weg was naar Kuala Lumpur. Het nieuws laat me donderdag en vrijdag niet los. Tragisch! Barbaars! Woedend ben ik! Costa Rica heeft haar leger afgeschaft. Dat zouden meer landen moeten doen. In Costa Rica, in Monteverde, leven nakomelingen van de Amish, die uit Amerika zijn ge-emigreerd om niet in een leger te hoeven)


















Ik luister op vrijdagmorgen, tijdens een wandeling, op mijn I Pod, naar BTB (Back To Basic) van Ryuichi Sakamoto.

Bruine bonen

Het winkelcentrum oogt erg Amerikaans. Er is een grote parkeerplaats, aan de buitenkant zijn wat kleine winkeltjes en centraal ligt een grote supermarkt. We zien verschillende vruchten die we niet kennen. Er is een redelijk aanbod van kaas en er zijn dames die nieuwe producten demonstreren. Ik word gevraagd om een klein bakje bruine bonen te proeven. Ik heb altijd gedacht dat bruine bonen maar een enkele smaak hebben. Bruine bonensmaak. Maar hier staan drie verschillende blikjes met bonen. Allemaal nieuw. De demonstratice vult een klein plastic bakje met bonen, vocht en drie kleine maiskoekjes. Ik proef. Jawel... bruine bonen. Zoals altijd dezelfde smaak. De vrouw kijkt me verwachtingsvol aan. En? Lekker, zeg ik. Bien. Gusto. De Guzman. Veel meer spaans spreek ik niet. Ze wijst naar de blikjes en vertelt wat over het product. Ik kan nu niet meer terug en pak het blikje met het rode etiket en plaats dit in mijn winkelmandje. Nou, dat ga ik uitproberen.

Vanmorgen heb ik in Montezuma, in het restaurant, voor ontbijt Gallo Pinto besteld, met ei. Het is het traditionele Costaricaanse ontbijt dat bestaat uit rijst met kleine zwarte bonen en wat pepertjes. Voor mij smaken de kleine zwarte bonen naar bruine bonen. Lekker ontbijt. En mooi uitzicht op de baai.



Vanmiddag at ik nachos. Met een puree van bruine bonen. Smaakt naar bruine bonen. Maar ik moet zeggen: deze nachos, huisgebakken, waren super.

In winkels zie ik veel pakken met verschillende bonen liggen. Ik raak benieuwd naar de verschillen in smaak. Wie weet, weet ik dat over een tijdje.



Ik luisterde naar Los Lobos (disconnected in NY) in de auto.
Helaas heb ik geen muziek meegenomen van Riyuichi Sakamoto. Ik lees op zijn site dat hij keelkanker heeft. Hopelijk geneest hij snel. Hijzelf is vol vertrouwen.


De lucht boven Montezuma, vijf minuten terug.

San Jose, 9 juli

Als we om half negen de auto naar buiten rijden worden we verwelkomd door een hagedis van zeker vijftig centimeter. Wat een beest!



We vinden al snel de snelweg naar San Jose, de hoofdstad van Costa Rica. En ook vandaag is het uitdagend om te onttomtommen. Er zijn nauwelijks aanwijzingen om in het centrum van de stad te komen.
Het valt even niet mee om een parkeerplaats te vinden. We weten niet precies hoe parkings er hier uitzien. Het blijken open ruimtes te zijn tussen gebouwen die volgepropt worden met auto's. Het is kwart voor tien. Onze parking sluit pas om vijf uur, we hebben dus tijd genoeg om de stad te verkennen en naar de voetbalmatch (vandaag speelt Nederland tegen Argentinie in de halve finale) te kijken.
Met de Capitoolgids als leidraad bewandelen we het centrum met haar parken, bibliotheek, overdekte markt en theater. Het bezoek aan de nationale bibliotheek is nostalgisch. Nog steeds kun je hier boeken opzoeken met het kaartsysteem dat ik nog ken uit mijn studententijd.




De voetbalwedstrijd kijken we in een grote kroeg annex restaurant in de binnenstad. Erg druk is het niet, wel zijn er vijf of zes televisietoestellen. Maar ja...na de verlenging is het al half vijf geweest en dus de hoogste tijd om op tijd bij de auto te komen. We wandelen in een flink tempo terug en kijken af en toe in winkels binnen naar het verloop van de strafschoppenserie.
Helaas... We liggen eruit! Misschien maar goed dat we dit niet allemaal hebben moeten bekijken.



Ook de stad uit, tijdens de spits, moet zonder aanwijzingen van de A CR W B.
Dat de straten genummerd zijn, en geen namen hebben, is nu een uitkomst.
Tineke geniet van de verkeerschaos. Ikzelf beleef het heel anders.


Vandaag luister ik alleen naar de autoradio.

Cognac bij de koffie

"Wilt u misschien een cognacje bij de koffie?"
Het kan dus wel. De steward in het vliegtuig is erg behulpzaam. Hij biedt nog net geen sigaren aan. We vliegen met KLM van Schiphol naar Panama, om daar over te stappen op een vlucht naar San Jose, Costa Rica. We hebben op de heenvlucht veel beenruimte, wat mogelijk maakt om regelmatig te gaan staan. Ik vind het eten buitengewoon lekker (kip in mosterdsaus, met een verse salade, en met aardappelpartjes), alleen heeft Tineke last van haar buurvrouw die als jonge moeder nogal beweeglijk is met en zonder kind. Bovendien is ze zo breed dat ze over de 'eigen zone' heen gaat.
Al met al (Tineke schrijft over de bijzondere treinreis naar Schiphol) verloopt de heenreis dus naar wens.



Dos Palmas is een oase van rust. Onze kamer ligt in een traditoneel Costaricaans huis. We zijn de enige gasten. Tenminste, ik zie het moeilijk definieerbaar insect in de badkamer niet als gast.

We verkennen op dag 1 de omgeving, met de auto, die inmiddels is afgeleverd. Omdat we gemerkt hebben dat er weinig aanwijzingen zijn op de wegen, maken we foto's van google earth. Zo hebben we toch een gedetaillleerdere kaart bij ons. We lunchen in een cafetaria-achtig restaurantje en dineren bij Rizzos con Mango, waarvan de eigenaar een geboren Nederlander is. We leren van hem oa gewoontes rondom tipgelden. Wel interessant want we ontdekken dat gratis parkeren vergezeld gaat van een parkeerwacht. En wat geef je nu aan zo iemand? Tijdens het eten van de salade (palmharten en avocado) genieten we van het uitzicht.






Peter keek en luisterde in het vliegtuig naar The Rolling Stones in Hyde Park 2013.